ODE verdwijnt, totale energiebelasting toch hoger

Dit staat in het belastingplan voor 2023 dat het kabinet heeft gepresenteerd. De energiebelasting op tuindersgas stijgt in alle schalen met ongeveer 7%. De energiebelasting op elektriciteit voor de consumenten (onder 10.000 kWh) wordt bijna verdubbeld van 6,7 naar 12,6 cent per kWh. Voor de glastuinders in tariefschalen 2 en 3 bedraagt de stijging respectievelijk 18% en 13%.

In 2019 werd de glastuinbouw overvallen door een gigantische verhoging van de Opslag Duurzame Energie (ODE) op elektriciteit. Voor de tuinders in schaal 3 werd de ODE bijna verdrievoudigd. Dat kostte sommige bedrijven € 130.000 per locatie extra. Deze verhoging ging lijnrecht in tegen de ontwikkeling dat bedrijven minder gas moeten gaan gebruiken en meer moeten elektrificeren. Vanuit de sector bestond dan ook de grote wens om deze ODE-verhoging ongedaan te maken.

Schrappen ODE geen verbetering

Volgend jaar wordt de ODE inderdaad geschrapt. Deze heffing wordt dan opgenomen in de energiebelasting. Voor de glastuinbouw is dit echter bepaald geen verbetering. Het totale bedrag pakt hoger uit, en bovendien hoeft het geld niet meer ten goede te komen aan de energiesector. Met de opbrengsten uit de ODE-heffing werd immers de SDE-subsidie gespekt om de energietransitie te stimuleren. De energiebelasting daarentegen gaat naar de algemene middelen. Daaruit worden andere zaken gefinancierd zoals het onderwijs of de uitkeringen.

De verhoging van de energiebelasting gaat belichtende telers grofweg € 20.000 tot € 30.000 per jaar extra kosten, schat energieleverancier AgroEnergy. Voor de onbelichte teelten ligt die verhoging in de orde van € 3.500 per bedrijf. Per 1 januari 2025 verdwijnt ook de vrijstelling op energiebelasting op aardgas voor telers die met hun WKK-stroom opwekken voor het eigen bedrijf. De vrijstelling voor teruglevering blijft wel bestaan.

Energiebelasting ketelgas verdubbeld

De energiebelasting op ketelgas wordt in 2024 opnieuw verdubbeld in schaal 2 en 3. Daarna gaat de stijging langzaam door tot een nieuwe verdubbeling in 2030. De energiebelasting op elektriciteit stijgt volgend jaar harder (+13%) dan op gas (+7%). Dat is opmerkelijk, omdat het opnieuw tegenstrijdig is met het idee dat de energievoorziening moet elektrificeren.

Lagere energiebelasting stroom

Na een aanvankelijke verhoging neemt de energiebelasting op elektriciteit langzaam af naar 2030, behalve in de schaal van de grootste verbruikers, waar de belasting stijgt. Het is de vraag wat hiervan bewaarheid wordt. “De ervaringen in de afgelopen jaren leren dat dergelijke vooruitzichten niet van toepassing zijn”, zegt Chris Feijen, hoofd energiemanagement bij AgroEnergy. “De verhoging van de ODE-heffing op elektriciteit zag ook niemand aankomen. Het heeft geen zin om meer dan twee jaar vooruit te kijken.”

Effecten onderzoeken

De afschaffing van het verlaagd tuinbouwtarief ketelgas en de inperking van de WKK-vrijstelling hebben verregaande gevolgen voor de glastuinbouwsector. Daarom heeft de Tweede Kamer in het voorjaar een motie aangenomen om dit jaar met een onafhankelijke impactanalyse te komen. Deze motie moet dit najaar worden opgeleverd. Het belastingplan voor 2023 zal over enkele weken naar de Eerste Kamer gaan. Daarna wordt het al dan niet definitief.