De strijd tegen ToBRFV is moeilijk te winnen. De Europese verplichtingen die volgen uit de quarantainestatus wringen, stelt NVWA.
De NVWA wil andere lidstaten overtuigen van een andere aanpak van het tomatenvirus ToBRFV. De quarantainestatus vraagt via Europese eisen veel van de voedsel- en warenautoriteit. Viroloog Marleen Botermans van de NVWA zegt in het jaarbeeld van de NVWA dat het virus zich niet leent voor een quarantainestatus: “Als plantenvirologen zeiden we meteen al: dit virus heeft zulke eigenschappen dat het zich eigenlijk niet leent voor een quarantainestatus. Het is zeer besmettelijk, waardoor het lastig is alle besmettingen op te sporen en te elimineren voordat het virus zich weer verder heeft kunnen verspreiden.”
Andere lidstaten overtuigen
Toch koos de Europese Commissie in 2019 ervoor dat het virus een quarantainestatus kreeg. Dat betekent dat de NVWA veel tijd en energie steekt in het opsporen en bestrijden van ToBRFV, waarbij die inzet ten koste gaat van andere teeltrisico’s. Ton van Arnhem is directeur van de National Plant Protection Organisation (NPPO) van Nederland, ondergebracht bij de NVWA. Hij hoopt andere lidstaten ervan te overtuigen de quarantainestatus niet te verlengen na 2022. “Nederland is één van de grootste exporteurs van tomaten, tomatenplantjes en zaad ter wereld. Daardoor hebben we een grote verantwoordelijkheid om te doen wat nodig is. Dus ja, de maatregelen moeten van Brussel, maar de Europese Commissie kijkt ook naar ons als autoriteit.”
Nederlandse invloed
Nederland heeft veel invloed op plantgezondheid, denkt Van Arnhem: “We zijn geografisch een klein land, maar op het gebied van plantgezondheid een reus. Als wij met andere lidstaten bespreken dat dit een strijd lijkt te zijn die we moeilijk kunnen winnen, hoop ik dat de andere lidstaten en Brussel ook tot dit inzicht komen. En dan kunnen we samen kijken wat we na mei 2022 kunnen doen om de schade zo klein mogelijk te houden.”
Onder de indruk aanpak
De Europese Commissie deed recent een audit naar de Nederlandse aanpak van ToBRFV. Van Arnhem: “Ze waren onder de indruk van onze aanpak. Ik denk wel dat we kunnen zeggen dat de NVWA er samen met de sector alles aan gedaan heeft om de gevolgen van dit virus zoveel mogelijk te beperken.”