Nuchtere boeren luisteren niet naar slap gelul

“Een prachtige marktinnovatie met een goed verdienmodel, maar je komt niet in aanmerking voor financiering.” “Waarom niet?” “De innovatie is niet technisch.”

Sprakeloos reden we terug uit Wageningen. Met een collega-foodondernemer hadden we een idee gepresenteerd voor een food-app bij een ontwikkelfonds van de Wageningen Universiteit. Wageningen, ik heb er een haat-liefdeverhouding mee. De lessen heb ik grotendeels verdrongen, maar bijvoorbeeld niet een scherpe opmerking van een docent: “Bernd, je kunt alles leren behalve ervaring.”

Alternatievelingen

Prachtige studententijd ook en zeer dankbaar voor het loyale netwerk waar ik bijna dagelijks van profiteer. Maar Wageningen is ook een gepolariseerd bolwerk van voedseldominees. De ‘alternatievelingen’ die pleiten voor extensivering omdat we anders de aarde verkloten. Of de ‘techneuten’ die pleiten voor intensivering omdat we anders de aarde verkloten. Ik was en ben er nog steeds allergisch voor. Beiden ideologieën beroepen zich eenzijdig op feiten en hebben sterk de neiging om door te draven. Ze willen vooral bevestigd worden in wat ze al vinden en zijn dol op het werkwoord ‘moeten’. Gelukkig is in Nederland ‘moeten’ het werkwoord met het laagste rendement.

Hooghartig

Onlangs gaf de bestuursvoorzitter van Wageningen UR, Louise Fresco, een prikkelend interview met een stadskrant. Volgens haar kan de landbouw niet anders dan nog grootschaliger en productiever worden. Geen verrassend citaat. Wat me raakte was haar boodschap dat de stadse consument arrogant is en een simplistisch beeld heeft over boeren. Best hooghartig om de stadse consument zo eenzijdig te diskwalificeren. Als ‘boer op IJburg’ voelde ik mij ook persoonlijk aangesproken. Wie is eigenlijk die stadse consument? Volgens mij bestaat die helemaal niet. Net zomin als de Nederlander…

Zelf woon ik in een Amsterdamse wijk tussen de hogere middenklasse. De meeste bewoners zijn gelukszoekers die zijn geboren en getogen in de provincie. Het vermeende gebrek aan kennis en onbegrip voor de hardwerkende boer herken ik bij hen totaal niet. Door hun agrarische roots of familie weten de meeste buren voldoende hoe de moderne landbouw eruit ziet. Wat ik bij hen wel merk, is een toegenomen interesse voor voedsel, gezondheid en duurzaamheid. De prijs van voedsel is bij deze groep in ieder geval geen issue. Omarm deze ‘stadse foodies’ die meer voor voedsel willen betalen. Wat de reden ook is. Natuurlijk zijn er ook ontevreden voedselactivisten die het heel goed hebben. Het nuchtere commentaar van mijn vrouw op deze beroepsklagers: “Voor klagen heb je tijd nodig.”

Genuanceerd

Gelukkig zijn er in Wageningen ook veel nuchtere boeren die zich niet laten meeslepen door diegene die het beste zijn boodschap kan verkopen. Radicaal genuanceerd noem ik dat. Ze houden niet vast aan een bepaalde denkwijze, maar houden vast aan wat ze willen bereiken. Die nuchterheid herkende ik ook in een spreuk op een tuindeur tijdens een wandeling door de grootste stad van Nederland. “Rotterdam is niet romantisch, heeft geen tijd voor flauwekul. Is niet vatbaar voor suggesties en luistert niet naar slap gelul.”