‘Nog zeker een maand tekort aan tomaten’

Kou in het Zuiden drijft nu de prijzen van vruchtgroenten op. De aanvoer van tomaten kan de vraag niet aan. Door het koude en natte weer van eind 2014 is in grote delen van Zuid-Europa en Noord-Afrika de zetting flink achtergebleven. Handelaren verwachten zeker nog een maand tekorten op de Europese markt.

Sinds nieuwjaar zijn de tomatenprijzen flink opgelopen. In week 1 liep de klokprijs van de grove trostomaten al op tot 1,18 euro per kilo bij The Greenery. Maar halverwege week 2 is de stijging pas goed ingezet. De klokprijs komt deze week rond 1,70 euro te liggen. De middel trostomaten hadden vandaag bij Zon Fruits & Vegetables vergelijkbare noteringen. De prijs van trospruimtomaten (Romavine) gaat nog veel harder omhoog. Vandaag noteerde ZON al een klokprijs 2,63 per kilo.

Bij BelOrta komen nog niet veel tomaten voor de klok. De herfstteelt trostomaten nadert nu ook in België zijn einde. Op dit moment is er nog een redelijk groot aanbod grove trostomaten (ras Merlice). “De kwaliteit is uitstekend want de tomaten hebben rustig kunnen uitgroeien”, zegt Maarten Verhaegen van BelOrta. De laatste vleestomaten brengen ook een mooie prijs op. Sinds vorige week ligt het prijspeil van Baron voor de klok rond 1,80 per kilo. “Het zijn mooie prijzen maar deze teelten zijn ook intensiever qua arbeid en energie”, aldus Verhaegen. Deze winter zal waarschijnlijk de laatste zijn waarin op BelOrta een periode geen trostomaten worden aangevoerd. Minstens een teler heeft plannen voor een belichte teelt van trostomaten in het seizoen 2015-2016.

Kou met grote gevolgen

Het wegvallen van de onbelichte teelten was ingecalculeerd. Een veel groter effect op de prijzen  heeft het weer in heel Zuid-Europa, Noord-Afrika en de Canarische Eilanden. Net voor nieuwjaar heeft het gevroren in de kassen van Almería. Bovendien heeft het regelmatig flink geregend. De zettingen van een of meerdere trossen zijn door het slechte weer pover uitgevallen. Zelfs tot in Senegal heeft het weer een negatieve invloed gehad op de productie van onder andere tomaten. “De aanvoerprognose uit Marokko en Senegal is met bijna de helft teruggebracht”, zegt een importeur van tomaten. In Spanje klagen telers en hun coöperaties steen en been. Weliswaar zitten ook daar de prijzen nu in de lift, maar de aanvoer blijft opnieuw ver achter bij de prognoses. Aan het begin van het seizoen gebeurde dat ook al, toen vanwege het extreem warme weer in augustus en september.

Vanuit Marokko komen dit seizoen ook duidelijk minder tomaten. Dat heeft mogelijk deels te maken met de kans voor Marokko om meer tomaten naar Rusland te exporteren door de handelsboycot voor EU-producten.

Ook tekorten bij andere groenten

Inmiddels zijn de temperaturen in de Zuidelijke productiegebieden weer redelijk normaal. Toch is de verwachting dat er minimaal de komende maand een tekort aan tomaten zal zijn op de Europese markt. Op de Spaanse veilingen stijgen de prijzen sinds vorige week ook sterk. Trostomaten gaan deze week ruim boven de euro per kilo. Ook bij andere producten zijn grote tekorten. Aubergine en courgette halen in Spanje bijzonder hoge verkoopprijzen. Courgette deed vandaag gemiddeld 2,40 euro per kilo op de veilingen in Almería. De aubergineprijs is inmiddels gestegen tot boven 1,50 euro per kilo.

De Spaanse komkommertelers hebben tot nu toe wellicht het slechtste seizoen. Door een trage seizoenstart liepen zijn tot november al veel omzet mis. Daarna gingen de prijzen voor lange tijd onderuit. In december  pleitte de branche-organisatie HortyFruta nog voor het uit de markt nemen van de kleine sorteringen. Inmiddels heeft het weer ook bij komkommer zijn werk gedaan en stijgen de prijzen eindelijk naar een redelijk niveau. De achterstand in omzet is inmiddels zo groot dat komkommertelers in de provincie Granada (Motril) een petitie hebben ingediend bij de provinciale en Andalusische autoriteiten voor een hulpprogramma.