Het kabinet wil de drempel voor strafbaarstelling van arbeidsuitbuiting lager leggen. Dat zegt minister van Hijum van Sociale Zaken en Werkgelegenheid bij een inval van de Arbeidsinspectie bij een glastuinbouwbedrijf met zeker 20 illegaal in Nederland werkende Georgiërs.
De Wet modernisering en uitbreiding strafbaarstelling mensenhandel is al door het vorige kabinet in de steigers gezet en zal naar verwachting begin februari in de Tweede Kamer besproken worden. Met die wet in de hand kunnen werkgevers sneller strafrechtelijk worden vervolgd voor arbeidsuitbuiting.
Die mogelijkheid bestaat nu ook al. Een bekend voorbeeld in de tuinbouw was de veroordeling van aspergeteler José Jansen. In de praktijk blijkt echter dat de lat voor een veroordeling voor uitbuiting erg hoog ligt. In concrete gevallen waarin de rechter de verdachte moet vrijspreken van arbeidsuitbuiting, was er tot nu toe vervolgens niet een lichter equivalent voorhanden. Daar is in de nieuwe wet de strafbaarstelling van ‘ernstige benadeling’ voor omschreven.
Gevangenisstraf voor ‘substantiële onderbetaling’
Van ernstige benadeling kan sprake zijn bij een combinatie van arbeidsgerelateerde misstanden, zoals substantiële onderbetaling, onveilige arbeidsomstandigheden of ondermaatse huisvesting. Onderbetaling zou strafbaar zijn als voor de duur van minimaal twee maanden het uitbetaalde loon feitelijk minder is dan twee derde van het verschuldigde netto equivalent van het cao-loon, aldus het wetsvoorstel. De nieuwe wet voorziet ook in de mogelijkheid om de inlener van een uitzendkracht ook in de strafvervolging mee te nemen. Op het delict ernstige benadeling voorziet de nieuwe wet een gevangenisstraf tot maximaal 6 jaar.
Herhaalde link naar tuinbouw
De link naar de tuinbouw wordt in het wetsvoorstel al gelegd in twee voorbeeldgevallen: onderbetaalde Kroatische aardbeipluksters en Bulgaarse werknemers bij een rozenteler die door het uitzendbureau ondermaats gehuisvest zijn en bij klagen of ziekte met ontslag worden gedreigd. Ook met het uitnodigen van een cameraploeg van de NOS bij de inval op een potplantenkwekerij ‘in het westen van Nederland’, leggen Arbeidsinspectie en minister Van Hijum een direct verband tussen misstanden met arbeidsmigranten de tuinbouw.
Sector stelt: ‘overtredingen onacceptabel’
Glastuinbouw Nederland stelt in een reactie op de inval dat het overtreden van de regels voor de inzet van uitzendkrachten is ‘onacceptabel’ is. “Zulke overtredingen beschadigen het imago van de sector”, stelt voorzitter Adri Bom-Lemstra. “Arbeidsmigranten behoor je met zorg en respect te behandelen. Onze leden zijn niet voor niets verplicht met gecertificeerde partijen te werken en te controleren of gemaakte afspraken bij het inlenen van medewerkers correct worden uitgevoerd.”
Bom-Lemstra benadrukt dat telers die zijn aangesloten bij Glastuinbouw Nederland vanuit hun lidmaatschap verplicht zijn met SNA-gecertificeerde uitzendbureaus te werken en arbeidsmigranten te huisvesten in AKF/SNF-gecertificeerde woonruimten. “Bovendien zijn álle telers in de sector die werknemers inlenen, vanuit de cao Glastuinbouw verplicht te toetsen of de ingeleende medewerkers de juiste betaling krijgen. Als je dat verzuimt, loop je terecht het risico op een boete.”
