Nieuwe tomatenrassen voor vertrouwde segmenten

De verwachting is dat het grove trostomatensegment verder gaat inkrimpen ten gunste van de fijne types. Al staat de teelt van snoeptomaatjes onder druk van buitenlandse concurrentie. In de diverse segmenten worden weer nieuwe rassen op de markt gebracht. In dit artikel een overzicht van een deel daarvan. Een rassenoverzicht van de overige segmenten is terug te vinden in editie 20 van Groenten & Fruit.

Losse cherrytomaten

Dit segment is de laatste jaren wat afgenomen naar 45 hectare. Vermoedelijk zal het nog wat inkrimpen. Komend seizoen is ook Daltary (Rijk Zwaan) met 26 hectare weer het hoofdras in het losse cherrytomatensegment. Het ras kenmerkt zich door de sterke groei die een goede balans aan het gewas geeft. Dit zorgt samen met een goede smaak en een prima productie voor een goed rendement.

Villax (Axia) is een bruine, goed smakende cherrytomaat (12-16 gram vruchtgewicht) voor de losse oogst en goed voor 2 hectare. De nieuwe Xolany is een knapperige, goed smakende bruine cherrytomaat (12-16 gram vruchtgewicht), die zowel los als tros kan worden geoogst. Hiervan komt 1,5 hectare te staan. In dit segment is Xenia (HTL1708089) van het zaadbedrijf een goed smakende gele cherrytomaat (12-16 gram vruchtgewicht), geschikt voor los maar ook voor tros. Hiervan komt 1,5 hectare te staan.

Snoep/snacktomaten

Het onbelichte areaal van de snoep/snacktomaten is de laatste jaren met 230 hectare redelijk stabiel en neemt niet echt meer toe. Het areaal snoeptomaten bestaat voor 90% uit rode types, voornamelijk ingevuld door rassen van Syngenta: Sweetelle (165 hectare), Angelle (8 hectare), Duelle (20 hectare) en Funtelle (1 hectare). Duelle is de laatste introductie. Het ras heeft een uitgebreid resistentiepakket, een hoge vroege én totale productie en een hoog percentage splijttrossen. De vruchten hebben een uniforme kleur, vorm en gewicht (12-14 gram), 1 tot 2 gram zwaarder dan Sweetelle.

Sakata zit vooralsnog alleen in het segment van snoeptomaten. Bij de rode snoeptomaten verwacht het zaadbedrijf dat, gezien de resultaten, verschillende telers hun grotere proeven met de Scarlet Star f1 en Crimson Star f1 zullen opschalen naar enkele hectares. De productie van deze rassen is duidelijk hoger, met behoud van smaak en houdbaarheid. Daarnaast lijkt de plukprestatie beter.

10% van het areaal zijn gekleurde snoeptomaten, geteeld voor de mixverpakkingen. Syngenta heeft hiervoor de volgende rassen: Bamano oranje (11 hectare), KM55-12 bruin (2 hectare) en Ivorino geel (2 hectare). In de mixverpakkingen wordt ook regelmatig Summersun (Hazera) gedaan. Dit is een geel, rond tomaatje.

De bruine snoeptomaat Chocostar wint wat terrein en Sakata verwacht voor de onbelichte teelt tussen de 1 en 2 hectare uit te komen. De oranje troscherrytomaat Royalstar van deze zaadfirma breidt met een hectare uit naar 2 hectare.

De gele snoeptomaat Lemonstar (Sakata) lijkt in de proeven beter te scoren op productie en brix-waarde dan Avelino van Syngenta. Het verwacht dat er 0,5 hectare komt te staan.

In het kleurtjessegment is Yelorita (De Ruiter) een nieuwe gele troscherrytomaat, die goed smaakt.

Demonstratie van rassen bij snoep/snacktomaten. – Foto: Harry Stijger

Pruimtomaten

De pruimtomaten zijn met 80 hectare onbelicht een stabiel segment. Prunus en Volantis, beiden van De Ruiter, blijven de hoofdrassen.

Romindo (Syngenta) is een hoogproductief ras met een uitgebreid resistentiepakket. De vruchten zijn buitengewoon sterk tegen neusrot, mooi rood en met een uniform gewicht van 100-110 gr. De oppervlakte van dit ras is komend seizoen 21 hectare. Romanella van dit zaadbedrijf heeft een hoge vroege en totaalproductie en is geschikt voor de oogst als tros of los. De uniforme vruchten zijn 110-120 gram. Van dit ras komt er 6 hectare te staan. Romatico is de laatste introductie van Syngenta. Het nieuwe ras heeft een bijzonder uitgebreid resistentiepakket. Verder is het hoogproductief met een sterke zetting, ook in lichtarme omstandigheden, en geschikt voor de losse oogst. De vruchten van 110 gram zijn sterk tegen neusrot, stevig en kleuren goed door.

De trospruimtomaat Prunaxx (100-120 gram vruchtgewicht) van Axia blijft met 5 hectare stabiel. Romax (85-100 gram vruchtgewicht) voor de losse oogst is ook stabiel met 5 hectare en voor HTL1608288 (110-130 gram vruchtgewicht), sterk tegen neusrot en hoge netto totaalproductie, is dat 5 hectare in de onbelichte teelt. Deze pruimtomaten hebben een mooie rode kleur en goede kwaliteit.

Strabena (De Ruiter) is in het segment van midi trospruimtomaten verder aan het groeien. Er staat inmiddels een groot areaal. Vanuit de markt wordt dit ras gewaardeerd vanwege zijn smaak, vaste trosaanhechting en dieprode kleur.

De Intense pruimtomaat van Nunhems heeft al jaren een sterke positie in tomatenland. Het bewezen concept van het snijden zonder vochtverlies is bij menigeen bekend. De teelt en verkoop van Intense groeit dan ook gestaag en conform de marktpotentie. De Intense is er in meerdere uitvoeringen, maar een succesnummer in de A- en B-sortering is vooral het pruimvormige type, de NUN 09085.

Het concept van het kunnen snijden zonder vochtverlies bij de Intense pruim snijtomaat, heeft aan bekendheid gewonnen. – Foto: Harry Stijger

Mini San Marzanotypes

Het segment van de mini San Marzanotypes is met 160 hectare stabiel. Een bekende in dit segment is het Enza-ras Sunstream, een mini trospruimtomaat. Dubbo van Syngenta is een groeikrachtig ras met een vlotte zetting. Het maakt veel trossen aan met gemiddeld vijftien bloemen per tros. Bijzonder is de goede houdbaarheid met sterke groene delen van de mooi geschakelde trossen, die goed in verpakking passen. Vruchten van 20-25 gram met een zoete smaak. Het ras is sterk tegen neusrot en scheuren en zorgt voor een hoog nettoresultaat. Van dit ras komt er 4 hectare te staan.

Cocktailtomaten

Bij cocktailtomaten blijft het areaal rond 110 hectare in de onbelichte teelt stabiel. Na twaalf jaar is Brioso (Rijk Zwaan) nog steeds het hoofdras voor de cocktailteelt in Nederland. Het geteelde areaal van 65 hectare blijft gelijk. Campari is de cocktailtomaat van Enza. Daarnaast wordt dit jaar het cocktailtomatenras Annico van dit zaadbedrijf op commerciële schaal geteeld.

Syngenta heeft kortgeleden in dit segment Primona geïntroduceerd. Dit ras heeft een lekkere, mooie en lang houdbare cocktailtomaat en is ook productief. De zaadfirma heeft zaad beschikbaar voor de onbelichte teelt en verwacht enig areaal dit seizoen.

Specialties

Het Kumato-segment in België is met 4 hectare stabiel. Het enige ras is Olmeca (Syngenta), dat een onderscheidend uiterlijk heeft door de groenbruine vruchtkleur, die van binnen naar buiten kleurt. De vruchten zijn sappig en hebben een gewaardeerde smaak.

Coeur de Boeuf is met 16 hectare, voornamelijk in België, een stabiel tot lichte toenemend segment. De hoofdrassen zijn Arawak (11 hectare) en Gigawak (4 hectare), beiden van Syngenta. Arawak heeft een goede productie door een groot aantal bloemen per tros. De vruchtvorm is door het hele seizoen constant en kleurt van binnenuit. De mooie vorm herinnert aan traditionele tomatensoorten. De houdbaarheid is goed. De tomaten van dit ras worden gewaardeerd door de smeuïge textuur met weinig zaden.

Gigawak heeft een generatieve plant met goede zettingscapaciteit en uitgebreid resistentiepakket. Het ras is sterk tegen neusrot. De vruchtvorm is gelijkmatig geribd. Het zijn stevige vruchten met een goede houdbaarheid en mooie egale doorkleuring.

Het specialties segment van de Coeur de Boeuf is stabiel tot licht toenemend. – Foto: Harry Stijger

Vleestomaten

De normale vleestomaat is een stabiel segment van rond de 100 hectare, waarvan 84 in België.

De Ruiter heeft naast het hoofdras Rebelski een nieuw ras Inspired met extra smaak en kleur geïntroduceerd. De vruchten hebben een donkerrode inwendige kleur, zijn meerhokkig en hebben een hoger percentage BBB-sortering. Het ras heeft een intermediate resistentie (is tolerant) tegen echte meeldauw en een hogere brix dan de marktstandaard Rebelski.

Buvena van Syngenta heeft een vlotte zetting en snelle ontwikkeling van trossen. Het productiepotentieel is goed door een hoog vruchtgewicht en hoog percentage BBB-sortering. Het zijn dieprode, glanzende vruchten met een authentieke uitstraling. Het vruchtgewicht is uniform rond 260 gram en goede vruchtkwaliteit, ook na bewaring. Het areaal is 25 hectare.

Altadena (Syngenta) heeft een goede productie door een snelle start, open gewas dat vlot groeit en goede zetting. Het is een arbeidsvriendelijk planttype dat sterk tegen neusrot is. Het ras geeft hoogronde vruchten van 260-300 gram met goede houdbaarheid en frisse kronen. Van dit ras komt er 15 hectare te staan.

Fijne vleestomaten

Kleine of fijne vleestomaten zijn in België een speciaal segment van 85 hectare. In dit segment maken Kanavaro en Mattinaro van Enza in het komend seizoen bijna twee derde van het areaal uit. De zaadfirma verwacht dat de vorig jaar geïntroduceerde Mattinaro nog in areaal zal toenemen en mogelijk zelfs de helft van het areaal gaat innemen.

Ebrando (12 hectare) van Syngenta is gedurende het hele jaar constant in ontwikkeling van bloemen en vruchten, heeft een goede zetting en snelheid voor een goede vroege én totale productie. Het resistentiepakket is uitgebreid. Dit ras heeft dieprode vruchten van 150-160 gram met hoge kwaliteit en is sterk tegen krimpscheurtjes. De kronen blijven na de oogst lang fris.

Epundo (6 hectare) van Syngenta is een open generatief planttype, waarbij een sterke, vegetatieve onderstam wordt aanbevolen. Een vlotte en vroege zetting resulteert in een opvallend hoge vroege productie. De vruchtvorm is uniform vanaf de eerste trossen. De vruchten van 150-160 gram zijn glanzend met hoogkwalitatieve uitstraling en een uitzonderlijk mooie rode vruchtkleur. De kronen blijven opvallend lang mooi groen en fris ogen.

Kanavaro, Ebrando en Epundo behoren tot het Prince-segment voor vleestomaten, die met kroon op de Belgische veilingen worden verkocht.