Nieuwe LNV-minister wilde kassen tegen zin sector

Op dezelfde dag dat vorige week bekend werd dat Henk Staghouwer minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) wordt, kwam het bericht over de bouw van een grote waterstoffabriek in de Eemshaven. Als het aan Staghouwer had gelegen, zouden daar nu honderden hectares aan groentekassen staan. Die restwarmte uit waterstof zou dus goed benut kunnen worden.

Staghouwer is sinds 2013 gedeputeerde van Groningen namens de ChristenUnie, met landbouw in zijn portefeuille.

Kringlooplandbouw en precisieteelt

Staghouwer lijkt voor de tuinbouw een onbekende. Als gedeputeerde van de provincie Groningen heeft hij vooral met akkerbouw en melkveehouderijen te maken. Daarin maakte hij zich wel sterk voor zaken als kringlooplandbouw en precisieteelt. In het stikstofdossier volgde hij de lijn van Schouten en kreeg veel boeren tegen zich. Toch zal hij ook verrassend goed de glastuinbouw bestudeerd hebben.

Als Provinciale Statenlid was Staghouwer vanaf het begin (2005) al betrokken bij de ontwikkelingsplannen voor glastuinbouw in de Oostpolder, nabij de Eemshaven. Saillant detail is dat Staghouwer destijds over de plannen debatteerde met toenmalig gedeputeerde Henk Bleker, oud-staatssecretaris van landbouw. Van Staghouwer wordt overigens gezegd dat hij niet de spotlights zoekt, zoals Bleker als staatssecretaris wel graag deed.

Henk Staghouwer (ChristenUnie) is nu nog in de provincie Groningen gedeputeerde voor landbouw en natuur. – Foto: Rien Linthout, provincie Groningen

Uit verslagen van vergaderingen in 2006 blijkt hoe Staghouwer het plan voor glastuinbouw steunde, maar vragen had bij de grondverwerving via een bv. De provincie zou daarover weinig zeggenschap hebben, maar wel financieel verantwoordelijk zijn. Bleker antwoordde toen dat de opties en hectares – en zo ook de risico’s – konden worden vastgelegd.

Integer bestuurder

Aanvankelijk werd gesproken over een glasgebied van 453 hectare. Een van de betrokken ontwikkelaars kent Staghouwer en noemt hem integer. Dat de deal stuk liep kwam volgens hem niet door Staghouwer, er was geen overeenstemming met de NAM en het havenbedrijf Groninger Seaports. “Wij hadden daar al een akkoord met de betrokken boeren alsmede afzet voor vijf jaar geheel geregeld. Toen bleken ze echter al met een zonnepanelenproject in zee te zijn gegaan, terwijl er nog met ons is gesproken.”

In 2017 kwam de provincie Groningen plots met een nieuw haalbaarheidsonderzoek naar glastuinbouw. LTO en LTO Glaskracht Nederland zagen echter geen heil in een nieuw glasgebied. Andere glasgebieden in het Noorden liepen al moeilijk vol. Bovendien ging het om zeer goede akkerbouwgronden.

Toch waren de energiekansen voor glastuinbouw groot, met de al gevestigde energiebedrijven en plannen voor datacentra en nu waterstof. Misschien heeft Staghouwer hierdoor wel een goede neus voor fossielvrije glastuinbouw ontwikkeld.