Niet nadenken bij je eten

Wie van zijn eten wil genieten, kan er maar het best zo min mogelijk bij nadenken.

Oei, dat klinkt heel onkritisch. Om niet te zeggen goedgelovig en manipuleerbaar. Gewoon maar gedachteloos genieten van wat er op je bord ligt? Nee zeg.

Maar toch schijnt dat de beste manier te zijn om mensen meer groente te laten eten: het gewoon voor ze opscheppen. Dat kwam eerder dit jaar al in het nieuws. Wageningse onderzoekers hadden samen met restaurateur-van-het-volk Van der Valk geëxperimenteerd met wat minder grote lappen vlees dan aldaar gebruikelijk en in plaats daarvan ietsje meer groente.

Het bord net zo vol, de klant net zo tevreden. Totdat berichten over de resultaten van dit onderzoek de media haalden. In plaats van op hun eigen zintuigen en gezelligheidsradar te blijven vertrouwen, gingen de Van der Valk-klanten over het gebodene nadenken. Toen pas ging her en der het licht van groen op rood en kwam er een klachtenstroom op gang, aldus een van de onderzoekers deze week op een bijeenkomst van het GroentenFruit Huis.

Leven vol ontelbare manipulaties

De vraag is of onze manipuleerbaarheid echt zo veel kleiner wordt als we ons weer concentreren op wat we dénken dat onze eigen mening is. Die mening over ons eten en onze hoogstpersoonlijke smaak is immers de optelsom van een leven vol met ontelbare manipulaties van ons denken én ons voelen.

Dat begint al in je kinderstoeltje als volwassenen uit alle macht gezonde groentepureetjes naar binnen proberen te manipuleren (Mmm, lékker! Ja! Lékkere groentehapjes! Ja! Goed voor je buikie! En… mondje… ópen!). Als peuter vóél je gewoon al aan dat die opdringerige volwassenen het zelf niet eens geloven. Ook zonder dat je dan al weet dat ze zelf inderdaad bijna allemaal (veel) te weinig groente eten.

Kinderhelden en smaakstoffen

En als kind laat je je vervolgens manipuleren door de kinderhelden op de verpakkingen van te zoete toetjes. Of door je eigen weerloze smaakpapilletjes, die verleid worden door de ik-kan-gewoon-niet-stoppen-met-eten-smaakstoffen die perfide fabrikanten in snoep, zoutjes en knakworstjes stoppen.

Daarnaast manipuleert de in een gezin of streek of land heersende eetcultuur (of het gebrek eraan) je nog weer een eindje verder. Om van school, vrienden, collega’s, media en natuurlijk je supermarkt met al zijn verkooptrucs nog maar te zwijgen. En dan komt de groente- en fruitsector, in het zog van een leger voedseldeskundigen, ook nog eens roepen hoe ongelofelijk gezond groente en fruit wel niet zijn.

Gewoon je bord leeg

Doodmoe van al dat gemanipuleer en al het geprobeer om daar weerstand aan te bieden of juist niet, ben je dan bij de Van der Valk neergeploft. Dan eet je maar het liefst gewoon je bord leeg. Zeker als het een beetje lekker dampt en ruikt en aangenaam weghapt. Zonder erbij na te denken je dagelijkse dosis groente halen.

Zo kun je ook vergaderend kantoorpersoneel gedachteloos enorme hoeveelheden snackgroente laten wegknabbelen en kinderen in kinderdagverblijven ongemerkt met een buik vol groente en fruit weer door pa en ma laten ophalen. Alleen middelbare scholieren blijken zó sterk op junkfood te zijn gericht (hormonaal? stofwisselingstechnisch? groepsdruk? rebelleren tegen al het ge-beleer dat om groente heen hangt?) dat ze niet naar meer groente en fruit te manipuleren zijn.

Marketingbudget op nul

Dat het toch meestal goed schijnt te werken met een productgroep als groente, kan natuurlijk worden opgevat als een aansporing om het marketingbudget voor een al te openlijke publiekcampagne ‘Eet meer groente en fruit!’ direct op nul te zetten. O, maar wacht, dat stond het al. Dat de sector vervolgens echter des te meer tijd en moeite en vermoedelijk ook geld moet stoppen in het vinden van machtige bondgenoten, om samen ónder de radar door de groente- en fruitconsumptie naar grotere hoogte te manipuleren, dat staat vast. Denkt u nu niet dat het ineens makkelijk zou gaan worden.