Wat een gekke dag weer vandaag. Moet een beetje aan mijn opa denken, voor zover ik hem heb gekend, dan wel ik uit verhalen heb gehoord.
Mijn opa was eigenlijk een vergaderboer. Deed veel voor de kerk en de scholengemeenschap in De Lier. Daardoor moesten zijn zoons het harde werk doen, want er moest wel brood op de plank komen. Dus in de ochtend voor school werken op de tuin, slapen op school en thuis hup bloemkool dekken of tomaten plukken.
Ik voel me een beetje vergaderboer zoals mijn opa, nu ik vandaag één uurtje heb geoogst, iedereen op weg heb geholpen – dit moet, dat zo, dan dat en als er tijd over is kan je dit ook nog doen – snel gedoucht en in de auto gesprongen en op naar het Provinciehuis in Den Haag. Praten over land en tuinbouw. Een bijeenkomst van gemeenteraadsleden, mensen van de provincie en van GroenLinks-PvdA-politici uit gemeentes, provincie en landelijke politiek. De vraag was: hoe te komen tot duurzame landbouw?
Wat is het verdienmodel?
Iedereen verlangt van alles van de boeren en tuinders. Het moet goedkoop, zonder stikstof, met respect voor het landelijk gebied. Geen gif gebruiken, betaal je je arbeidsmigranten wel voldoende, waarom liggen je komkommers niet bij ons in de supermarkt? Maar wat is nog het verdienmodel voor de vaak kleine ondernemers, die midden in dat speelveld zit? Stoppen, emigreren, uitbreiden? Wat zou mijn opa daar van deze bijeenkomst en deze tijd vinden? Dat, zoals overal in de maatschappij, de regel is dat geld telt en ‘massa is kassa’.
Een uurtje kinderen op het erf, die leren waar hun voedsel vandaan komt, is heel tof
Hoe krijg je meer (bio)diversiteit op het bedrijf? Begint het bij de consument, de burgers, de landelijke overheid, of toch op het boerenerf dan wel achter de ‘klimaat’-computer? O shit, het is al kwart over een… Ik moet snel terug voor deel 3 van de dag. Moestuincursus met kinderen. 17 jonge mensen met ouders staan straks te wachten op een rondleiding. Een praatje over poep. Wie lust er patat? Wat zit er in patat, waar komt de aardappel vandaan? En wat is aarde dan? Hoe kan het dat we van poep patat kunnen maken?
Zaadjes zaaien bij jongeren
Mijn opa werd altijd boos als jonge mensen op de fiets naar het sportveld een stukje afsneden over zijn erf. “Het is eigen erf. Verboden toegang!”, riep hij dan. Maar ik moet eerlijk bekennen dat een uurtje kinderen op het erf, die leren waar hun voedsel vandaan komt, heel tof is. En misschien zaai ik zo wat zaadjes, zodat het een generatie later meer biodiversiteit op ons bord heel normaal is.
