Nederland wil geld uit EU op basis van productiewaarde

Niet het aantal hectares landbouwgrond, maar de productiewaarde van de Nederlandse landbouw moet bepalend zijn voor de bijdrage die Nederland vanuit Europa krijgt voor vergroening en verduurzaming. Dat stelt staatssecretaris Martijn van Dam in zijn brief over de modernisering en vereenvoudiging van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB).

Van Dam bepleit een grotere eigen verantwoordelijkheid voor de lidstaten, waar een zogenoemde nationale enveloppe bij hoort – een bedrag dat lidstaten zelf kunnen besteden binnen door de Europese Unie opgelegde randvoorwaarden.

Koppeling inkomenssteun en maatschappelijke diensten

Eén van de uitgangspunten van het kabinet is dat het landbouwbeleid daar waar mogelijk moet worden teruggebracht naar de lidstaten, ook gezien de grote diversiteit van de landbouw in Europa. Wat het kabinet betreft worden inkomenstoeslagen gekoppeld aan maatschappelijke diensten. Van Dam wil extra aandacht voor klimaatmaatregelen, bescherming van natuur en omschakeling naar natuurinclusieve landbouw.

Nederland kent nu – na Malta – de hoogste hectarepremie voor de inkomenssteun. Van Dam wil de inkomenssteun sowieso verbinden aan maatschappelijke diensten. Vanuit Oost-Europese landen is er grote druk de hectaresteun gelijk te trekken. Als dat zou gebeuren, zou de hectarepremie in Nederland kunnen halveren ten opzichte van het huidige bedrag, denkt Van Dam.

Toekomst van het GLB

Van Dam vindt dat de consument een herkenbare plaats in het gemeenschappelijk landbouwbeleid moet krijgen. Dat kan tot uitdrukking komen in een verbreding van het GLB naar een Gemeenschappelijk Landbouw- en Voedselbeleid.

De discussie over het nieuwe GLB, dat vanaf 2020 van kracht moet worden, wordt bemoeilijkt en mogelijk vertraagd door de besprekingen over de Brexit en het Meerjarig Financieel Kader. Doordat het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie verlaat, zal de omvang van de Europese begroting sowieso verkleinen.

Daar komt nog bij dat er in 2019 Europese verkiezingen zijn en er een nieuwe Europese Commissie zal worden gevormd. Dat betekent dat er op zijn vroegst een politiek akkoord komt over het nieuwe landbouwbeleid in 2020.