Nederland moet Duits schap al delen met Spanje

Nederland was economisch tot 1990 zo ongeveer de 11e deelstaat van de West-Duitse Bondsrepubliek. En sinds de eenwording zijn we als economisch partner de 17e deelstaat van het weer herenigde Duitsland. Maar 4 jaar na die eenwording kwam er een lelijke deuk in de verhoudingen. In 2011 kwam daar een tweede deuk bij, toen – later onterecht gebleken – verdachtmakingen rond Ehec naar Nederlandse komkommers wezen en de import van alle Nederlandse kasgroenten instortte.

Verkoopkanaal doorslaggevend

Helemaal vergeten zijn die ‘burenruzies’ nog niet. Onder een artikel dat 2 jaar geleden in opinieblad Die Zeit verscheen over de smaak van tomaten, kwamen op internet bijna 200 reacties die bijna allemaal gingen over de nog steeds achterblijvende smaak, met dat belangrijke verschil dat niet naar Nederland, maar naar de supermarkt werd gewezen.

Niet het land van herkomst is doorslaggevend, maar het verkoopkanaal. “En dat geldt niet alleen voor tomaten, maar ook voor aardbeien en voor eigenlijk het hele groentepalet”, aldus een van de klagers. Zelf telen en oogsten en eten als het product rijp is, is het beste. Zweitbest is naar de markt gaan en van lokale telers kopen.

Tomaat meest geliefde groente

Met 26 kilo per jaar per Duitser is de tomaat nog altijd de meest geliefde groente. Ook al is de gemiddelde tomatenprijs de laatste 10 jaar iets meer dan verdubbeld, terwijl de gemiddelde groenteprijzen met niet meer dan 20% omhooggingen.

De supermarkt is en blijft ook voor de gemiddelde Duitser het allerbelangrijkste afzetkanaal. Een rondgang langs enkele supermarkten in de deelstaat Noordrijn-Westfalen, van oudsher de grootste koper van Nederlandse vruchtgroenten, leert dat Nederland nog steeds hofleverancier is. Van de opkomst van grootschaliger Duitse kassenteelt van tomaten, paprika’s en komkommers is noch bij fullservice supermarkt Rewe, noch bij discounters Lidl en Netto, veel te merken.

Holland in de aanbieding

Bij de Netto op het reclamebord staan de Nederlandse trostomaten voor € 1,49 per kilo aangekondigd, onverpakt. In de winkel liggen verpakte trostomaten ‘aus Deutschland’ voor € 1,99. En de mini-trostomaten, ook uit Duitsland, 250 gram voor € 1,69.

_{Lees verder onder de foto}

De Duitse discounter Netto biedt niet zo’n brede keuze, maar toch vruchtgroenten uit Nederland, Duitsland, Spanje en België. – Foto’s: Ton van der Scheer

De losse tomaten (verpakt, € 1,09 per 500 gram) zijn wel weer Hollands, net als de ‘cocktailtrostomaten’ (€ 1,39 per 500 gram) en ook de snoeptomaatjes in een emmertje van 500 gram voor 2,99. Maar de tomatenmix in emmertje of plastic bakje (‘Brotbox’) komt van de Belgische veiling Hoogstraten.

De paprikamix komt uit Spanje: een stoplicht voor € 1,59. Losse rode paprika’s wel weer uit Nederland. De komkommers uit Nederland, 69 cent per stuk.

Nederlandse dozen

Ook bij Lidl genoeg Nederlands te vinden, nog allemaal in de doos, dus goed te herkennen: de losse paprika’s, oranje, rood en geel zijn van Harvest House. De aubergines zitten in een doos van Van Nature. En de komkommers natuurlijk.

Bij Lidl weinig Duits, maar wel goed herkenbaar. De luxere supermarkt Rewe zet bij binnenkomst Duitse tomaatjes en Nederlandse paprika en komkommers in de aanbieding.

De kleinverpakkingen met snoeptomaatjes en paprika’s komen al uit Spanje. Net als de verpakte losse pruimtomaten. Wel uit Duitsland: de cocktail-trostomaten en de grove trostomaten. En wat dan wat luxer ‘Premium Cherry Strauchtomaten Das süße Erlebnis’ heet komt weer uit België. Net als vleestomaten van BelOrta.

Spaans bij Rewe

Bij Rewe is in de laatste week van augustus bij binnenlopen van de winkel Nederlandse rode paprika in de aanbieding voor € 1,39 per 500 gram. In de winkel zelf zijn alle paprika’s echter Spaans, zowel de mix rood-geel voor € 1,79 per 500 gram, als de losse rode, gele en oranje voor € 2,99 per kilo. Ook uit Spanje komen de biologische trostomaten, de biologische cherrytomaten, de biologische paprika’s én de biologische komkommers.

De luxere supermarkt Rewe zet bij binnenkomst Duitse tomaatjes en Nederlandse paprika en komkommers in de aanbieding.

Niet al het biologische komt uit Spanje, net zoals niet alle vollegrondsgroenten uit Duitsland komen: de biologische uien komen namelijk dan weer uit Nederland.

Uit Nederland komt ook de direct bij de deur uitgestalde aanbieding van grove trostomaten € 1,49 per kilo en de komkommers voor 69 cent per stuk. In de winkel liggen Duitse cocktailtrostomaten, met een sticker NRW, oftwel Noordrijn-Westfalen, écht lokaal dus, hoewel deze deelstaat bijna net zo groot is als heel Nederland: € 1,99 voor 300 gram. Uit NRW komen ook de cherrypruimtomaten in een beker van 250 gram voor 99 cent.

Meer dan 25 tomaten

De Belgen komen weer om de hoek kijken als het gaat om de grovere tomaat, in dit geval de losse supergrove San Marzano, met op de verpakking de aanduiding ‘kochen’ (koken): in de aanbieding voor € 2,49 per bak van 600 gram. Ook voor € 2,49 per bak van 600 gram uit België een kleurenmix met geel, rood en groenig en verschillende vormen.

Ook opmerkelijk: de Nederlandse cherrytomaten onder de naam Royal Red zijn zo ongeveer de minst rode van álle meer dan 25 tomatensoorten en -variaties die hier bij Rewe te koop zijn. En ten slotte een laatste opvallende: speciaal voor Rewe’s exclusieve huismerk ‘Feine Welt’ verpakt uit Spanje, alsof het bonbons zijn: gele roma-cherrytomaten met als merknaam Morgenrot: € 1,99 per 220 gram.