Nederland helpt Oekraïense zachtfruitcoöperatie

De coöperatie in het Dunaivtsi-district in de Khmelnytskyi-regio van Oekraïne begon in 2017 haar activiteiten met de steun van de West-Oekraïense Continental Farmers Group, die in de regio actief is en de percelen huurt van de nabijgelegen dorpen. Mede door deelname aan de wedstrijd Incredible Villages of Ukraine kwam de coöperatie op de radar van de Nederlandse Ambassade. Na een werkbezoek ter plekke zag de landbouwraad potentieel voor de introductie van Nederlandse technologieën in deze teelten. Om de professionele contacten van de coöperatie uit te breiden en een strategie voor haar ontwikkeling te vormen, faciliteerde de ambassade de deelname van leden van de coöperatie aan tal van evenementen, seminars en conferenties.

Lid moest vooral een perceel hebben

“De belangrijkste voorwaarde om lid te worden van de coöperatie was dat de persoon een perceel landbouwgrond had om bessen of groente te gaan verbouwen. In het afgelopen jaar hebben we ons assortiment groente en fruit uitgebreid”, zegt Mykola Ostrovsky, lid van de coöperatie ‘Jagidnuy Rai’ en actief in de lokale gemeenteraad.

Frambozen werden de eerste nieuwe teelt. Vorig jaar verkochten de telers de productie nog voor € 1,50 per kilogram aan een nabijgelegen verwerkingsbedrijf. Dit jaar konden de coöperatieleden niet zo’n collectieve deal sluiten en verkopen ze nog maar voor de helft van die prijs op de versmarkt.

Aardbeienteelt professioneler opgepakt

Met de hulp van Nederlandse partners is nu ook de aardbeienteelt professioneler opgepakt. In totaal werden 20.000 plantjes op die verschillende manieren werden geplant: sommige gewoon in de grond op stro, sommige op agrofiber, sommige op een met folie bedekte teeltrug. Die laatste teeltmethode bleek voor veruit de beste resultaten te zorgen op de Oekraïense bodem.

Telen op ruggen met folie zorgt op Oekraïense bodem voor de beste resultaten. – Foto: Uagroni

Ostrovsky: “Ouderwets aardbeien telen zoals onze ouders deden, is in vergelijking met de Nederlandse technieken niet rendabel en zeer riskant.” Hij constateert dat geen van de leden is afgehaakt en ze allemaal willen blijven profiteren van de adviezen uit Nederland.

Niet te hightech de keten in

De coöperatie besloot de aardbeienverkoop op een andere manier te benaderen dan frambozen. Goede producten in bulk te verkopen voor verwerking, is niet de optimale manier van verwaarden. Maar om op de versmarkt een beter rendement te halen is goede voorbereiding nodig. In eerste instantie wilde de coöperatie een gekoelde vrachtwagen kopen. Maar als je levert aan klanten die zelf niet ook gekoeld bewaren, dan levert dat alleen maar nodeloze temperatuurverschillen op, met verlies van houdbaarheid door condens op de vruchten. Dus kochten ze een Ford Transit, van binnenuit geïsoleerd met vilt en een schuifdak voor betere ventilatie.

Aandacht trekken van potentiéle partners

De winstgevendheid neemt toe door gezamenlijke verkoop van de producten van de kleine bedrijfjes die allen op eigen arbeid kunnen draaien. Een ander voordeel is dat iedereen persoonlijk verantwoordelijk is voor zijn kleine perceel, om de kwaliteitseisen van de coöperatie te halen.

Het voorbeeld van deze coöperatie moet boeren uit andere regio’s inspireren om niet te wachten, maar actief de aandacht van investeerders en partners te trekken. Over het algemeen past dit type landbouw goed in het concept van Farm to Fork-strategie, dat aan populariteit wint in Europa. Het heeft een positieve impact op het milieu, de biodiversiteit en de duurzaamheid van de landbouwproductie, vermindert de uitstoot, ontwikkelt lokale productie van milieuvriendelijke producten.