Nederland eet en leeft rampzalig ongezond

De Samenwerkende Gezondheidsfondsen waarschuwen voor een sluipende gezondheidsramp. Nederlanders worden nog steeds wel ouder, maar ook steeds ongezonder.

Gisteren presenteerde de vereniging van 22 fondsen zoals de Hartstichting en KWF Kankerbestrijding het manifest ‘Gezondheidsramp in Nederland op komst’. Het is een ramp in slow motion, die zich al jaren aan het voltrekken is. De Nederlander is te dik, rookt en drinkt te veel en beweegt te weinig. Onze gezondheidszorg zal de komende jaren steeds ernstiger overbelast raken als er niet meer preventieve actie wordt ondernomen.

“We vinden het onverteerbaar dat we als een van de rijkste landen ter wereld niet in staat zijn jongeren een beter perspectief te geven op een gezond leven”, schrijven de samenwerkende fondsen. Jongeren nu hebben niet meer zoals vroeger de langste levensverwachting van Europa. We zijn rechts en links ingehaald door andere landen.

Onze sector zit helemaal aan de goede kant, als producent van plantaardig voedsel en dan nog de gezondste varianten daarvan

Tuinbouw staat aan de goede kant

De tuinbouw heeft enig recht van spreken als ze zegt: ‘aan óns ligt het niet’. Onze sector zit helemaal aan de goede kant, als producent van plantaardig voedsel en dan nog de gezondste varianten daarvan. Onlangs publiceerden voedselwetenschappers van Harvard een onderzoek dat nog maar eens duidelijk maakt hoe gezondheidsbevorderend het eten van voldoende groente en fruit is. Over meerdere tientallen jaren volgde de Amerikaanse universiteit honderdduizenden consumenten. Wat iedereen van huis uit eigenlijk al wist is inmiddels wetenschappelijk ook afdoende bewezen: groente en fruit eten is veel gezonder dan vlees, vet en suiker naar binnen werken.

Goed voor planeet én mens

Het zogenoemde Planetary Health Diet, dat feitelijk is ontworpen omdat het goed is voor de planeet, blijkt nu ook bewezen het beste te zijn voor de mens. Bevorder dat dieet en je bevordert gezondheid en geluk en spaart miljarden aan zorgkosten uit. De hamvraag is echter: hoe gaat minister Fleur Agema van Volksgezondheid dat dieet inderdaad effectief bevorderen? Alsnog de btw voor groente en fruit op 0%? En daarnaast een vlees- en suiker- en vettaks? Dat lijkt kansloos, gezien de aversie van populistisch rechts tegen alles wat naar de betutteling van de Randstedelijke gezondheids- en duurzaamheidslobby ruikt.

Vertrouwen op vrije markt en gezond verstand

Moeten we dan maar vertrouwen op een combinatie van de vrije markt en ons gezond verstand? Misschien wel. Zonder noemenswaardige veranderingen in de promotie van groente en fruit is de consumptie per hoofd van de bevolking de laatste 15 jaar toch aanmerkelijk gegroeid. Van 129 gram per persoon per dag in 2007 naar 156 gram in de jaren 2019-2021. De fruitinname groeide in dezelfde jaren van 104 naar 126 gram per mond.

Kennelijk doen we dus toch iets goed, ook al is sinds 2007 met het verdwijnen van het Productschap Tuinbouw concrete promotie van groente en fruit eerder af- dan toegenomen. GroentenFruit Huis neemt de laatste twee jaar weer meer actie op het thema gezondheid. Alleen maar rampzalig is het niet. Maar groei van veel te weinig naar iets te weinig groente- en fruitconsumptie, dat kan en moet beter.