NAV werkt aan meldpunt voor oneerlijke handelspraktijken

De Nederlandse Akkerbouw Vakbond (NAV) richt een meldpunt op waar boeren en tuinders klachten kunnen neerleggen over oneerlijke handelspraktijken. Het meldpunt moet voor het einde van deze maand in werking treden.

NAV-bestuurder Keimpe van der Heide zegt dat het meldpunt open staat voor alle primaire producenten. “Maar ik verwacht de meeste meldingen uit de plantaardige sectoren. In 2014 heeft de NAV een ledenpeiling gedaan, waaruit bleek dat 72% van de respondenten de laatste 10 jaar één of meer gevallen van oneerlijke handel heeft ervaren.”

Ook dit jaar is het weer raak, zegt Van der Heide. “Er zijn telers van industriegroenten die vlak voor het zaaien te horen krijgen, dat het contract alleen doorgaat als ze een lagere prijs accepteren. Dat hoeft niet per sé onwettig te zijn, maar je wordt als teler wel in de hoek geduwd.”

Anonimiteit belangrijk

De NAV werkt aan het meldpunt uit onvrede over de vrijwillige Gedragscode Eerlijke Handelspraktijken voor de agri- en foodketen. Die bestaat sinds 2013. Daar zijn geen meldingen binnengekomen van oneerlijke handelspraktijken, waarop minister Henk Kamp van Economische Zaken onlangs concludeerde dat er geen problemen zijn in de agri- en foodketen. Van der Heide weerspreekt dit. “Telers waren bang dat ze niet anoniem konden melden, en dus hun handelsrelatie op het spel zetten met het bedrijf waar ze een klacht over hebben. Boeren en tuinders zijn de dupe van conflicten tussen supermarkten en hun leveranciers. Denk maar aan het conflict afgelopen februari tussen supermarkt Jumbo en leverancier HAK. Jumbo vond dat HAK te hoge inkoopprijzen betaalde aan de telers. Dat leidt op korte termijn tot lagere prijzen voor de consument, maar voor de lange termijn is het geen duurzame basis voor de voedselsector. Wij kregen toen ook meldingen van oneerlijke handelspraktijken van telers van champignons, fruit en industriegroenten.”

Onafhankelijke autoriteit

De NAV wil graag een meldpunt zoals de Adjudicator’s Office in Engeland. Van der Heide: “Dat is een onafhankelijke zelfstandige autoriteit, dat sancties kan opleggen als de klacht gegrond is. Die is ingesteld nadat een vrijwillige gedragscode niets had opgeleverd. Overigens is een meldpunt niet het eerste waar de NAV aan denkt als het gaat om gezonde marktverhoudingen. De NAV pleit al langer voor aanbodbeheersing. Voor grote producten als graan en suiker moet de overheid daar een rol inspelen.”