Mogelijk flinke virusaantasting in Chinese kool

Sinds half juni doen zich op diverse percelen Chinese kool problemen voor die op dit moment het beste kunnen worden omschreven als ‘virusachtige’ verschijnselen. Betrokken partijen zijn naarstig op zoek naar de oorzaak.

Bij Wim van den Eertwegh in het Limburgse Kessel kwamen de symptomen half juni voor het eerst aan het licht. “We zagen ‘gele wolkjes’ tussen de nerven van de Chinese kool die we toen aan het oogsten waren.” Hij riep er een adviseur bij en de gedachten gingen uit naar symptomen van een gebreksziekte. Daarop werd Microtop, een mix van spoorelementen, toegediend, maar die bespuiting had geen enkel effect.

30 tot 40% uitval

Inmiddels is duidelijk dat niet alleen het bedrijf van Van den Eertwegh met het verschijnsel kampt. Het speelt met name in Midden- en Noord-Limburg, maar ook in Oost-Brabant zijn gevallen bekend. Daarnaast blijkt dat op een aantal bedrijven in West-Brabant de verschijnselen zich juist niet voordoen. Op sommige percelen is sprake van 30 tot 40% uitval en dat uit zich ook in de aanvoer van Chinese kool bij ZON fruit & vegetables die op een zeer laag pitje staat.

Meerdere rassen

Het speelt in meerdere rassen, maar in deze periode van het seizoen zijn Manoko en Emiko van Bejo Zaden de hoofdrassen en daar wordt het ook het meeste in aangetroffen. Daarnaast zijn er ook meldingen van de symptomen in Oriënt Surprise van Takii. Omdat het probleem op meerdere bedrijven speelt en de planten van meerdere plantenkwekers afkomstig zijn, lijkt de oorzaak daar in ieder geval niet te liggen.

Testen op virus

Bejo Zaden is door Van den Eertwegh op de hoogte gesteld, de zaadfirma denkt aan een virus als mogelijke oorzaak. Daarom zijn inmiddels Chinese koolbladeren getest op het Turnip Mosaic Virus, maar dat bleek het niet te zijn. In Warmenhuizen lopen momenteel verschillende testen naar de aanwezigheid van virussen, waaronder een test op het Turnip Yellow Mosaic Virus (TYMV). Bejo hoopt de uitslagen van die testen snel te hebben om duidelijkheid te kunnen verschaffen.

NAK Tuinbouw

NAK Tuinbouw laat desgevraagd weten dat zij op hun laboratorium geen toets voor TYMV hebben. Ook is er geen verplichting om hier standaard op te toetsen. Volgens de International Seed Federation is voor deze ziekte niet bewezen dat deze via zaad overdraagbaar is.

Aardvlooien als vector

TYMV wordt niet door bladluizen overgebracht. Wel kan het virus worden overgebracht bij mechanische beschadigingen, zoals aardvlooien die veroorzaken door vreterij. In de percelen van Van den Eertwegh zijn die ook te vinden. Ook in algemene zin is de druk van aardvlooien op wat leemachtige gronden dit jaar vrij groot, signaleert een andere teler. TYMV heeft Brassica’s als waardplant, zoals Chinese kool, maar ook andere koolgewassen, zoals koolzaad, gele mosterd en diverse onkruiden en planten in akkerranden.

Een effectieve groep van middelen tegen aardvlooien zijn neonicotinoïden, maar die hebben vrijwel allemaal geen toelating meer. In de onbedekte teelt van Chinese kool heeft Calypso (thiacloprid) wel een toelating tegen diverse bijtende en zuigende insecten

Planten bewaarkool

Voor Van den Eertwegh is het seizoen een heel eind naar de knoppen, hij heeft vorige week vijf plantingen gefreesd. In de plantingen van drie weken geleden zijn opnieuw symptomen zichtbaar. Telers van Chinese kool voor de bewaring hopen dat de oorzaak snel gevonden zal zijn, zodat zij daartegen bij het planten van hun bewaarkool in augustus mogelijk nog maatregelen kunnen treffen.