‘Minder zorg door gezonder eten’

Ons zorgstelsel kent perverse prikkels om méér zorg te gaan verlenen in plaats van preventie te prediken. Corona maakt nu duidelijk dat er een grens is.

Dinsdag 26 januari hield het ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport (VWS) een online meeting over de discussienota Zorg voor de Toekomst. Zorgverleners, zorginkopers en zorgverzekeraars praatten met het ministerie over manieren om de zorg anders in te richten. Anders, want al jaren lopen de totale zorgkosten op én rijzen gezondheidsproblemen rond obesitas, hart- en vaatziekten en depressie de pan uit.

Het toverwoord is preventie. Voorkomen dat Nederlanders vervallen in een ongezonde leefstijl. Maar het huidige zorgstelsel en de financiering ervan is totaal niet op preventie ingericht. Ziekenhuizen bijvoorbeeld hebben er nu helemaal geen baat bij om mensen een gezondere leefstijl aan te praten. Ze worden immers betaald per ‘ingreep’.

Gericht op ziekte niet op gezondheid

Sowieso is heel de medische wereld sinds jaar en dag gericht op ziekte. De laatste jaren is er wel wat meer aandacht voor wat gezonde voeding doet voor onze gezondheid, maar feit blijft dat een student die zeven jaar ‘medicijnen’ studeert in al die tijd maar een paar weken wordt bijgespijkerd over voeding.

Huisarts Tamara de Weijer doet goed werk om in elk geval meer bewustwording te creëren. Ze is behalve arts ook ambassadeur van het Nationaal Actieplan Groente en Fruit én initiatiefnemer van de Vereniging Arts en Leefstijl. En ze schitterde zaterdag in een lang artikel in Trouw over waarom we juist nu van het kabinet veel vaker zouden moeten horen dat we corona ook te lijf kunnen met een gezonder menu.

Stimulansen en verleiden

En warempel, op het ministerie van VWS denken ze daar wel degelijk diep over na, getuige genoemde discussienota. Daarin staan voorbeelden van manieren om artsen en specialisten wél stimulansen te bieden om in te zetten op preventie. Maar ook om de consument en de ondernemer op te porren dan wel te verleiden.

Over 0% btw voor agf wordt in de nota nog niet gerept

Want belonen werkt net zo goed of beter als straffen. Dus een suikertaks is mooi, maar groente en fruit goedkoper maken misschien nog wel mooier. Over 0% btw voor agf wordt in de nota nog niet gerept. De woordjes groente of fruit komen er zelfs helemaal niet in voor. Toch zijn beide belastingmaatregelen helderder signalen dan de zalvende woorden die momenteel ook al worden gebruikt in de overheidscommunicatie over corona en het belang van ons aller gezondheid.

Unanieme eindconclusie zorgwereld

Dit kabinet gaat het zorgstelsel niet meer omgooien, zelfs als de verkiezingen uitgesteld zouden worden. Maar dat de gehele zorgwereld samen zorgt voor een nieuw systeem dat eerst en vooral werkt aan behoud van gezondheid en daarna pas aan beter maken van zieke mensen, dat was vandaag hopelijk een unanieme eindconclusie.