Nederland kent een vroege start van de blauwe bessenoogst dit seizoen. Dat is geen gunstig gegeven voor de prijsvorming, nu Spanje en Oost-Europa een onstuimige groei in productie laten zien en zich steeds nadrukkelijker al vroeg in Nederlandse seizoen op het concurrentieveld begeven. De start van het seizoen zal dan ook een stevige prijsdruk kennen, luidt de verwachting.
In Spanje zou dit seizoen ruim 3.000 hectare in productie zijn. Volgens de productiekoepel Freshuelva is dat een stijging van 58% ten opzichte van 2013. De lokale productie van blauwe bes wordt nadrukkelijk gestimuleerd door subsidie van de Spaanse overheid. Niet alleen in de belangrijkste zuidelijke regio voor de zachtfruitproductie, Huelva, maar ook Noord-Spanje. In de regio Cantabrië is de afgelopen jaren een sterke toename te zien van de productie van blauwe bes. Daar staat volgens lokale statistieken zo’n 400 hectare.
Artikel gaat verder onder de foto.
Uitbreiding
Spanje breidt niet alleen koortsachtig uit, het rekt ook het exportseizoen steeds langer op. De piek ligt nog steeds in april en mei, maar de uitvoer is in de periode juni en juli de laatste jaren ook significant gestegen, blijkt uit cijfers van de Spaanse exportkoepel, Fepex. Dat komt omdat Spanje zijn productie uitbreidt naar de noordelijke gebieden en daardoor langer in staat is de Europese markt te beleveren.
Artikel gaat verder onder de grafiek.
Spanje spelbreker
Spanje is daarmee een flinke spelbreker geworden voor de Nederlandse producenten. Vooral in de export naar Duitsland, de belangrijkste bestemming voor Nederlandse blauwe bes. De aanvoer naar deze bestemming vanuit Spanje is in de afgelopen 4 jaar verdrievoudigd. Een derde van die totale aanvoer in 2017 werd afgezet in de periode van juni tot en met augustus.
Import door Nederland
Een saillant detail daarin is dat Nederland zelf een van de belangrijkste importeurs is van Spaanse blauwe bes, na het Verenigd Koninkrijk en Duitsland, en dat van hieruit Spaans product weer wordt verscheept naar andere Noord-Europese afnemers. Ook in het Nederlandse seizoen is daarin een duidelijke groei waarneembaar.
Artikel gaat verder onder de grafiek.
De verwachting is dat Spanje ook dit seizoen meer aanvoert dan andere jaren. En dat is slecht nieuws voor Nederlandse telers die naar verwachting 2 weken eerder in productie zijn dan het afgelopen seizoen. Dat gaat onherroepelijk invloed hebben op de prijsvorming geven marktkenners aan.
Oost-Europa
Behalve Spanje, moet Nederland ook rekening houden met de toenemende concurrentie vanuit Oost-Europa. Alhoewel de aanvoer vanuit die gebieden niet zo stormachtig groeit als in Spanje het geval is, is er wel degelijk sprake van uitbreiding. Dat Oost-Europa nog niet zoveel grip heeft op de Noord-Europese markt, heeft vooral met de organisatiegraad in de afzet te maken, weten insiders.
Polen
Tegelijkertijd moet wel rekening gehouden worden met de Oost-Europeanen, die hun weg naar de Duitse en Britse markt uitstekend weten te vinden. Polen exporteerde bijvoorbeeld het afgelopen jaar al meer blauwe bes van eigen bodem naar het Verenigd Koninkrijk en Duitsland dan Nederland.
Artikel gaat verder onder de grafiek.
Oekraïne, Roemenië en Servië
Overigens is de uitbreiding in de blauwe bessenproductie niet beperkt tot Polen. Ook andere Oost-Europese landen, zoals de Oekraïne, Roemenië en Servië kennen een toename in productie in het zomerseizoen. Daarbij produceren deze gebieden steeds vroeger in het seizoen en hinderen zij dus ook de vroege aanvoer van het Nederlands product.
Minder pieken
De prijzen zullen hoe dan ook lager uitvallen nu het aanbod Europees breed zich zo snel ontwikkelt. Dit ondanks de stijgende vraag. Wel luidt de verwachting dat de Nederlandse aanvoer wat constanter zal zijn dan andere jaren en dat de pieken in productie wat minder hevig zullen zijn.
Onderscheiden
Nederland moet blijven concurreren door het verkorten van de keten, investeren in kwaliteit en smaak. Als er een mogelijkheid is om onderscheidend te zijn, is dat de troef, denken insiders. Dat er sprake is van prijsdruk, is een evident gegeven. Maar de struiken in Nederland hangen dit seizoen niet ‘overvol’. En dat kan, zeker in een later stadium, als Spanje van de markt is verdwenen, alsnog gunstig uitpakken.
#Fruit wordt in de NL supermarkt steeds meer in de aanbieding gekocht. Vooral veel zachtfruit: #aardbei blauwe #bes. 35% jaaromzet #zachtfruit vindt plaats in 8 weken. Presentatie Marc Deij @Nielsen pic.twitter.com/hVywYJRPyB
— GroentenFruit Huis (@GFHuis) 5 april 2018