‘Met AC-folie energiepiek bij tomaat weggenomen’

“We telen op een laag pitje om vanwege de hoge energiekosten toch energie te besparen”, zegt Rick van Schie van tomatenbedrijf Fa. L.A. van Schie in Kwintsheul.

Het bedrijf van Paul, Cock en Wes van Schie is verdeeld over drie locaties met een totale oppervlakte van 11 hectare. Sinds 2017 wordt er een tuin van 12.500 m2 gehuurd. Deze locatie wordt nu gerund door Rick, de zoon van Paul.

De specialiteit van het tomatenbedrijf is losse tomaten telen voor de Engelse markt. Het ras is Mediax (Axia), een goed smakende tomaat van ongeveer 80 gram. Deze medium tomaat is op 5 oktober 2021 bij de plantenkweker gezaaid. “De planten zijn geënt op onderstam DRO141TX (De Ruiter) en getopt op het derde blad”, vertelt Van Schie.

Op 25 november zijn de tomatenplanten naar het bedrijf gekomen. Voor een onbelichte teelt is dat een vroege planting. In week 7 is een extra dief aangehouden, waardoor er nu 3 stengels per pot zijn. Dat komt neer op 3,33 stengels per vierkante meters. Dit is de eindstand.

AC-folie vanaf start teelt

Vanaf de start van de teelt tot begin februari heeft er AC-folie boven het gewas gehangen om als extra scherm op energie te besparen. Het AC-folie had twee verschillende perforaties: 5×10 en 10×20. Van de folie met perforatie op 10 centimeter in de rij en 20 centimeter tussen de rij, hebben er drie banen aan de kant van de gevel gehangen. “Dit hebben we zo gedaan om de luchtstroom boven het folie te hinderen. We wilden de kou wat meer naar binnen houden, want deze valt normaal gesproken bij de gevel naar beneden.”

Het AC-folie was niet helemaal dicht geniet. Van Schie: “Bij het planten was het niet echt koud weer, zodat het folie niet helemaal dicht hoefde. De buitentemperatuur was toen rond de 8 graden Celsius. De winter was ook relatief zacht, op een enkele keer na dat het buiten onder de 5 graden was. Toen is ons beweegbaar scherm gesloten. Als het nodig was, hadden we het snel helemaal dicht kunnen nieten.”

Sterke dief neerzetten

In week 6 is het AC-folie eruit gegaan. “We hebben een week later de extra dief aangehouden en dan mag het niet te warm en te vochtig in de kas zijn voor een stevige dief.”

Het gebruik van AC-folie in combinatie met vroeg planten is goed bevallen. “Het gewas bleef compact en de bloemkwaliteit bleef goed. Met het folie hebben we de energiepiek kunnen wegnemen en dat willen we volgend seizoen ook weer doen. We houden dan ook weer dezelfde twee perforaties aan. Door de hoge perforatiegraad verdwijnt er veel vocht uit de kaslucht, waardoor het plantmodel goed bleef”, aldus Van Schie.

Generatief sturen

“Het gewas groeit makkelijk vegetatief. Door later met de watergift te beginnen, sturen we het generatief. De eerste druppelbeurt van 200 cc per pot start pas om 10.30 uur. Om 14.30 uur stoppen de druppelbeurten. ’s Avonds vullen we eventueel het watertekort met een druppelbeurt aan om niet te ver in te teren. Hierdoor kunnen we ’s morgens ook langer wegblijven met het watergeven.” De drain is nihil.

Eerste knipronde

In week 10 is de eerste knipronde van de eerste trossen gedaan. “De kwaliteit van de tomaten is goed. Vanwege het lage lichtniveau zijn we de trossen verder terug gaan snoeien om de energie zo goed mogelijk te verdelen in de plant. De eerste vijf trossen zijn hierdoor op vijf tomaten teruggesnoeid. Vorig jaar zijn trossen twee tot en met vijf op zes tomaten gesnoeid. We verwachten dat de vruchten grover worden.”

Deze keuze is gebaseerd aan de stand van het gewas, de teeltplanning en de theorie. “De vuistregel is dat er 100 joules nodig is voor een tros. We zaten aan 300 joules per dag met vijf trossen aan de plant. Dan kom je tekort. Met daarbij in verschiet dat we een extra stengel wilde aanhouden”

In week 11 zijn de meeste eerste trossen geoogst en in week 12 is de oogst van de tweede tros begonnen. “Vanwege de goede bloemkwaliteit onder AC-folie van de eerste tros, was de zetting goed en daardoor de achtereenvolgende doorkleuring ook. Na de vijfde geoogste tros schakelen we over naar het oogsten van losse tomaten in plaats van trostomaten.”

Tomatenras gevoelig voor Botrytis

In week 7 zijn Macrolophussen uitgezet tegen witte vlieg. Van Schie: “Omdat de ondergrond enigszins nat is, komt er snel onkruid naar boven waarop witte vlieg gaat zitten. De Macrolophus heeft tijd nodig om zich te ontwikkelen tot een populatie. Nu zien we witte vlieg en ook Macrolophus. In week 11 is ook pleksgewijs Encarsia uitgezet tegen witte vlieg.”

Het ras Mediax is gevoelig voor Botrytis. “We letten er dus goed op dat de luchtvochtigheid niet te hoog wordt. We kijken naast RV naar absolute vochtigheid (AV). We streven ernaar om het AV niet boven de 18 gram per kuub lucht uit te laten komen. Het is niet goed als dat langer dan 3 uur duurt, want dan treedt schimmelvorming op. Door deze AV-sturing is het streven van een etmaaltemperatuur van 19,5 graad Celsius niet helemaal haalbaar volgens het boekje. We zitten op 19 graden.”

Warmte van naastgelegen sierteeltbedrijf

De doelstelling van de temperatuursturing is het energieverhaal. De ingestelde waarde staat in de voornacht op 16 graden en pas om 2.00 uur wordt met 1 graad per uur opgestookt naar 18 graden. Overdag met zon is de ingestelde kastemperatuur 20,5 graad met een lichtverhoging van 3 graden.

“Van het naastgelegen sierteeltbedrijf nemen wij warmte af. Als de wkk om 3.00 uur aangaat, wordt de buistemperatuur naar maximaal 50 graden gestuurd om de ingestelde temperatuur van 18 graden te halen. Eigenlijk willen we al om 2.00 uur gaan opstoken om temperatuurinstelling te halen. Want als de buitentemperatuur onder de 5 graden is en de wkk draait niet, halen we met een buis van 35 graden de ingestelde temperatuur niet. Anders is de buffer te snel leeg.”

Auteur: Harry Stijger