Meer energiebelasting en ODE door nieuwe meetmethode

Het zijn maar een paar regels in een voorstel van de Vereniging Nederlandse Energie Data Uitwisseling (Nedu), die grote gevolgen kunnen hebben voor tientallen glastuinbouwbedrijven. Na de verhoging van de ODE op netstroom is dit een volgende kostenpost die de glastuinbouw voor de kiezen krijgt.

De Belastingdienst dringt er al jaren bij energieleveranciers op aan dat ze de energiestromen bij grootverbruikers verder gaan splitsen in afname en teruglevering. Bijvoorbeeld bij glastuinbouwbedrijven die twee losse verbindingen met het net hebben samengevoegd tot één aansluiting. Deze aansluitingen zijn bij de netbeheerder bekend onder één EAN-code, terwijl ze fysiek nog steeds gescheiden zijn. Het kan dan bijvoorbeeld gebeuren dat de teruglevering over de ene fysieke verbinding loopt en de netafname over de andere. Naar schatting zijn er zo’n 100 tot 200 bedrijven in Nederland waarvoor dit geldt.

Honderdduizenden euro’s kwijt

Een voorbeeld. Stel, een glastuinbouwbedrijf is met 1.000 kW aan het belichten en zet tegelijkertijd 1.000 kW vanuit de WKK op het net. De som is dan 0 kW en het bedrijf hoeft geen energiebelasting, ODE, netbeheerderskosten of variabele leverancierskosten te betalen. Zo is het op dit moment.

De Belastingdienst wil echter dat de afname en teruglevering in die gevallen apart worden gemeten. Om dat te kunnen uitvoeren, heeft de Nedu, waarbij netbeheerders, energieleveranciers en meetverantwoordelijken zijn aangesloten, aan de ACM een voorstel geschreven ’tot wijziging van de Informatiecode elektriciteit en gas’.

“Als deze energiestromen helemaal los van elkaar worden beschouwd, gaan belichters met zo’n samengestelde aansluiting tien- tot honderdduizenden euro’s extra

betalen, vooral aan belastingen”, zegt John Kruijt, partner in Enova. “Er is dan immers sprake van grootschalige import voor de belichting, ook als de WKK het belichtingsvermogen helemaal afdekt. Een bedrijf met een samengestelde aansluiting dat bijvoorbeeld 2.000 uur belicht met een WKK van 2 MW, zou dan al snel € 160.000 extra aan belastingen kwijt zijn.”

Een oplossing hiervoor zou zijn om de netbeheerder dan te vragen om de aansluitingen te vervangen door een nieuwe, waarbij import en export fysiek over dezelfde netaansluiting lopen. Zo’n nieuwe aansluiting kan echter vele tonnen tot een miljoen euro kosten, en bovendien liggen de kabels er al. Het zou dus kapitaalvernietiging zijn.

_{Lees verder onder de foto.}

Netstroom past voor veel glastuinders steeds slechter in hun energieplaatje. – Foto: Ton van der Scheer

Juridisch één aansluiting

In het voorstel schrijft Nedu: ’Dit is ook van belang in het kader van de afdracht van energiebelasting. Saldering van data wordt hiermee voorkomen, zodat de facturatie van energiebelasting conform wet- en regelgeving wordt gefaciliteerd.’

Het voorstel ligt op dit moment bij de Autoriteit Consument en Markt (ACM) om beoordeeld te worden. Enova en Glastuinbouw Nederland hebben een brief gestuurd naar ACM om het voorstel af te wijzen. Zij menen dat de aanpassing indruist tegen de Elektriciteitswet. Een aansluiting is in die wet namelijk gedefinieerd als een of meer verbindingen tussen een WOZ-object en een netwerk. Als voldaan wordt aan de voorwaarden voor sommatie voor die verbindingen – dezelfde deelmarkt, galvanisch verbonden, et cetera – dan is er juridisch sprake van één aansluiting. In dat geval verlaten de gelijktijdig opgewekte en benutte kWh’s de aansluiting niet en is er geen grondslag voor energiebelasting en ODE. Bovendien staat in de Wet WOZ dat gesommeerd mag worden als aansluitingen dezelfde eigenaar hebben en organisatorisch en geografisch bij elkaar horen.

Meten per kwartier

Een andere wijziging in de meetmethode gaat over het doorgeven van meetdata per kwartier. Weer een voorbeeld. Stel, een tuinder koopt stroom in voor zijn koelcel. Op een gegeven moment gaat de WKK aan voor de belichting en wordt stroom teruggeleverd aan het net. In het kwartier waarin dat gebeurt, worden afname en teruglevering gesommeerd. De tuinder betaalt alleen energiebelasting, ODE en transportkosten over de netto waarde. Zo gaat het nu.

Volgens het voorstel van Nedu worden deze afname en teruglevering van stroom straks als aparte data doorgegeven aan het energiebedrijf. Dan is het afgelopen met de sommering binnen het kwartier. Over de afname van stroom binnen dat kwartier wordt dan energiebelasting en ODE geheven. Ook de transportkosten kunnen toenemen, als de netbeheerder zou besluiten om de grondslag voor de transporttarieven te wijzigen.

Nog eens duizenden euro’s kwijt

Wat zijn hier de gevolgen van? Aangenomen dat een tuinder twee keer per dag zijn WKK aan en uit zet, gaat het om een uur per dag waarin niet meer wordt gesaldeerd. Gerekend met jaarlijks 3.500 draaiuren van de WKK is dat 10% van het aantal draaiuren. Dit kan glastuinbouwbedrijven enkele honderden tot duizenden euro’s per jaar kosten.

“Ik schat dat dit bedrijven met WKK op jaarbasis € 1.000 tot € 2.000 per locatie gaat kosten”, zegt Kruijt. “Nedu stapt daar wel heel gemakkelijk overheen.”