Meebetalen aan robotisering

De glastuinbouw heeft een eer hoog te houden.

De sector geldt als paradepaardje van techniek, innovatie, controle, productontwikkeling en ambities. In verduurzaming steekt de glastuinbouw de nek uit: klimaatneutraal in 2040. De kas is niet langer de vermaledijde energieslurper.

Een oplossing ligt in robotisering

Aan dit succes zitten rafelrandjes. De sector is (nog steeds) afhankelijk van arbeidsmigranten. Geen autochtone Nederlander die het productiewerk nog wil doen. En aan die vreemde arbeid kleven sociale vraagstukken als beloning, huisvesting, arbeidsomstandigheden en integratie. In het Westland werken tussen de 12.000 en 16.000 arbeidsmigranten. Directeur Klaas Knot van de Nederlandse Bank (DNB) fileerde de tuinbouwsector om die reden eerder. Wegen de baten nog wel op tegen de maatschappelijke lasten? De glastuinbouw draagt 1,1% bij aan het bruto binnenlands product. Rotterdams wethouder Tim Verstel wijst op de leefbaarheid in de regio. GroenLinks/PvdA-leider oppert om de glastuinbouw te verplaatsen. Het nieuwe kabinet wil grip op de arbeidsmigratie.

Een oplossing ligt in robotisering. Zoals die elders in de industrie is gevonden. In de tuinbouw wil dit nog niet echt vlotten. Op een aantal plekken draaien al wel machines, maar deze kennen nog te veel kinderziektes en zijn te duur. Early adopters haken teleurgesteld af.

Lees ook: RoboCrops verbindt teler en tech: ‘Winst steken in kas of robot?’

Miljoenenbusiness

In een interview met Groenten & Fruit pleiten Colinda de Beer en Maurice Wubben van Robocrops voor inbreng van telers. Tuinders moeten mee-investeren en mee-ontwikkelen. Pas dan krijg je betrokkenheid en praktijkgerichte systemen. Hun pleidooi is niet eens zo gek.

De glastuinbouw is een miljoenenbusiness. De schaalvergroting neemt verder toe. Neem de fusiepartners Agro Care en CombiVliet die in 2023 tezamen € 228 miljoen omzetten. Zij steken overal geld in: inkoop- en projectmanagement, veredeling, software, verpakking en distributie. Zij zijn niet de enige. Er zit meer schaalvergroting in de sector aan te komen, valt te beluisteren.

Regie pakken

Een deel van het budget van die ondernemingen zou naar doorontwikkeling van robots kunnen, stellen De Beer en Wubben. Nu nog hangt dit te veel af van start-ups, scale-ups, investeerders en subsidies. En de glastuinbouw heeft er alle belang bij, al is het alleen al om uit het blikveld van critici te blijven. Regie pakken, heet dat. De glastuinbouw doet dit al op veel dossiers.