Het areaal reguliere pacht is in 2015 met bijna 9 procent gedaald naar 285.500 hectare. Geliberaliseerde pacht neemt in populariteit toe, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
In 2015 groeide deze pachtvorm – met een pachtperiode van zes jaar of korter – met 30 procent naar bijna 90.000 hectare. Geliberaliseerde pacht langer dan zes jaar steeg met 50 procent naar ruim 7.000 hectare.
Grond niet langer vast in reguliere pachtcontracten
De cijfers duiden op het succes van de geliberaliseerde pachtregelgeving uit 2007. De CBS-statistieken betreffen de gehele land- en tuinbouw. Specifiek voor de tuinbouw is deze groei een goede ontwikkeling. Grond zit niet langer vast in reguliere pachtcontracten. Er komt jaarlijks meer grond vrij voor vruchtwisseling. Het areaal teeltpacht daalt met 900 hectare naar 13.700 hectare in 2015.
Zelf afspraken maken
Pachter en verpachter kunnen in de geliberaliseerde pacht zelf afspraken maken over de pachtprijs en de duur van de overeenkomst. Hier zijn geen regels aan verboden, in tegenstelling tot de reguliere pacht met onder andere een prijstoets. Het mag duidelijk zijn dat deze in reguliere pacht veelal lager ligt. De Bond van Landpachters (BLHB) roept op om ook de pachtprijs bij geliberaliseerde pacht aan een toets te onderwerpen. Veel kans maakt dit niet. Een prijstoets ondermijnt ook het succes van de pachtwijziging.
Markt moet zijn werk doen
Is prijs het enige rafelrandje aan de ontwikkeling? Nee. Bedrijven in ontwikkeling – welk bedrijf is dit niet ? – doen investeringen op ten minste handhaving van areaal, maar veelal groei. Zij moeten elk jaar opnieuw, en ook méér energie erin steken om die hectares te telen. Aandachtspunt is ook bodemkwaliteit. Een pachter met langduriger contract zal eerder in de grond investeren dan een passant.
De kritiek ten spijt. De markt moet zijn werk doen. Zoals gezegd kunnen pachters en verpachters afspraken maken over prijs en duur van het contract. Die afspraken kunnen ook grondverbetering omvatten.