Oogstseizoen 2022-’23 gaat zorgen voor negatieve inkomens bij de Nederlandse telers van appels en peren. Dat voorziet Wageningen Economic Research. Vooral de appelprijzen vallen tegen.
De oktoberraming van de perenproductie in Nederland liet een stijging zien van 3% ten opzichte van de oogst van 2021. De Europese perenproductie steeg ten opzichte van 2021 met 5%. De productie van het belangrijkste ras voor de Nederlandse markt, Conference, steeg minder sterk (+2%).
Vanwege de hoge energieprijzen zijn de kosten voor het koelen van fruit in de bewaring hoog. Er is daarom direct na de oogst al een groter deel van de perenoogst op hout verkocht dan gebruikelijk. Toen waren de prijzen nog redelijk. Vervolgens zakten de prijzen wat in. Naar verwachting zullen ze in de loop van het afzetseizoen weer wat stijgen. Voor het gehele afzetseizoen is voor peer een prijsdaling van 10% geraamd ten opzichte van voorgaand jaar.
Te veel appels beschikbaar in Europa
De Europese appeloogst ligt qua niveau dicht bij de oogst van 2021 (+1%). In Nederland nam de productie echter af (-3%). Door de oorlog zijn de afzetmarkten in Belarus en Rusland volledig weggevallen. Dit zorgt voor een neerwaartse druk op de prijzen van peren en appels. De markt is ‘ouderwets overvoerd’, zien de marktkenners. Ook kwaliteitsproblemen door de hete zomer – veel appels zijn iets te rijp en te zacht geplukt – zijn slecht voor de prijzen.
Opmerkelijk is dat de appelprijs in Nederland, ondanks een iets kleinere productie, veel lager is dan in landen als Frankrijk, Duitsland en Italië. Met name de Elstar-productie in Nederland nam af. Wel produceerden de telers wat meer meer Jonagold. In België waren de appelprijzen gemiddeld nog lager. Dat wordt geweten aan het hogere aandeel Jonagold-appels. De prijsvorming van deze appel blijft al langer achter.
Lees ook: Vlaamse appeltelers ‘massaal’ aan het rooien
Doordat de voorraden van de oogst 2021 nog niet waren geruimd bij de start van de afzet van oogst 2022, waren de appelprijzen laag. De verwachting is dat de prijzen nog wel iets gaan stijgen gedurende het afzetseizoen. Wel wordt in Nederland over het gehele oogstjaar een prijsdaling geraamd ten opzichte van appeloogst 2021 van 25%.
Nederland telt minder fruitbedrijven
Het aantal gespecialiseerde fruitteeltbedrijven in Nederland laat een lichte daling zien, blijkt uit de landbouwtelling van het Centraal Bureau voor de Statistiek. In het Bedrijveninformatienet van Wageningen Economic Research staan nu nog 1.200 professionele fruitteeltbedrijven, met een omzet boven de € 25.000 per bedrijf.
Die fruitbedrijven waren in 2022 gemiddeld ongeveer 16 hectare groot en haalden in 2022 daarop een opbrengst van ongeveer € 335.000. In 2001 was dat nog gemiddeld € 160.000. De arbeidsinzet van de ondernemer en het gezin (onbetaalde arbeidsjaareenheden) ligt al een aantal jaren rond de 1,3 aje per bedrijf.
De geraamde rentabiliteit voor oogstjaar 2022-’23 ligt op 84%. Normaal gesproken zijn de opbrengsten, ook bij een rentabiliteit van minder dan 100%, wel voldoende om de betaalde kosten en afschrijvingen te dekken. Voor oogstjaar 2022 geldt dat niet bij de geraamde opbrengsten- en vooral kostenniveaus.
Lees ook: Inkomens hardfruittelers onder de nullijn
10% hogere kosten voor hardfruittelers
Voor het oogstjaar 2022 is evenals voor oogstjaar 2021 namelijk weer een flinke kostenstijging te zien. De betaalde kosten en afschrijvingen nemen naar verwachting toe tot ruim € 515.000, een stijging van bijna 10%. Zo stegen de prijzen van meststoffen, elektriciteit en diesel sterk. Ook vrijwel alle andere kostenposten namen toe.
De toegerekende kosten zijn de kosten die worden gemaakt voor de teelt van de gewassen en de vermarkting van de producten zoals gewasbescherming, meststoffen en aflevering. Ook de afschrijvingen op investeringen in plantopstanden vallen eronder. De betaalde arbeidskosten, voornamelijk voor de oogst, vormen de grootste kostenpost (aandeel van circa 30%).