Manus Laan over Spaanse oogst: spannend en zorgelijk

In Spanje is een volledige lockdown afgekondigd. Mensen mogen alleen de straat op voor noodzakelijke boodschappen, calamiteiten of als ze kunnen aantonen in een cruciale sector te werken. “Wij mogen wel door, omdat we tot de agrarische sector behoren”, aldus Manus Laan.

Veel vollegrondsgroenten komen nu nog uit Zuid-Europa, zoals van het Nederlandse teeltbedrijf P.J. Laan & zonen uit Andijk. Manus en Teun Laan telen onder andere bloemkool, broccoli, Romanesco, spitskool en bleekselderij rond Sevilla in Zuid-Spanje. Hoe vergaat het hun, midden in het oogstseizoen in deze ongekend ontregelende crisis? Vandaag het tweede verhaal door Manus Laan (lees hier deel 1: ‘Agrarische werkers krijgen alle eer in Spanje en Portugal’). Hij zit deze week in Andijk, volgende week gaat hij weer terug naar Sevilla.

Personeel

Manus Laan: “De crisis heeft impact op de personeelsvoorziening voor de oogst: er zijn mensen die niet meer durven te komen, die blijven thuis. Daar tegenover is er personeel uit andere getroffen sectoren, die niet thuis willen zitten. Dat geeft wat verloop in onze arbeidspool, en dus ook wel zorg. Gelukkig is nu niet zo druk, wat we moeten doen, kan ook gedaan worden.”

Ik heb gelukkig de vereiste doorgangspapieren

Politiecontroles

Volgende week gaat Laan terug naar Spanje. “Dat is nu niet makkelijk meer. Volgens mij is Madrid de enige luchthaven die vanuit Nederland nog bereikbaar is, of er moeten nog mogelijkheden zijn waarvan ik het bestaan niet ken. Vanaf Madrid is het nog 5,5 uur in de auto. Onze eigen auto staat nu op het vliegveld in Sevilla, dus ik zal een auto moeten huren. Ik verwacht dat ik op weg naar het Zuiden tegengehouden zal worden voor controle. Dat was 2 weken geleden al niet anders. Toen waren er ook al veel politieposten op de route. Ik heb gelukkig de vereiste doorgangspapieren, en ik spreek goed Spaans. Dat maakt de communicatie wat makkelijker.”

_{Lees verder onder de foto.}

Manus Laan (rechts). – Foto: Manus Laan

Improviseren

In een auto mogen maximaal 2 personen zitten. Laan: “Dat geldt dus ook voor ons personeel. Normaal rijden ze met volle auto’s, dus daar ligt ook een probleem. We geven wat geld aan personeel, zodat ze met auto’s van familieleden of van vrienden kunnen reizen.

Op het werk hebben we het personeel in vaste groepen, die onderling niet gewisseld worden. Dat wilden ze zelf zo, om onrust te voorkomen. Ik denk dat de schrik over alles wat er gebeurt in Spanje groter is dan in Nederland. Vanwege de hygiëneprotocollen is mixen ook niet toegestaan. Elke groep bestaat uit wat meer mensen dan strikt nodig. Blijft er eens iemand thuis, dan kunnen we toch gewoon doordraaien.”

Transport is duur

“We hebben ook te maken met oplopende transportkosten. Onze producten gaan naar Nederland, maar er is geen terugvracht meer: geen bloemen, maar ook geen grondstoffen voor Spaanse fabrieken, want die liggen ook stil. Vervoer is duur geworden, zo wordt het spel gespeeld. Onze oogst gaat door tot ongeveer 20 mei. Ik denk niet dat de situatie nog gaat veranderen”, aldus Manus Laan.