Dat heb ik de laatste tijd nogal eens gehoord buiten Spanje. Deze twee woorden symboliseren het oordeel dat zegt dat Spanje staat waar het staat door eigen handelen: boontje komt om zijn loontje.
We kregen thuis mee: “stel niet uit tot morgen wat je vandaag kunt doen”. Daarover hoor ik hier in Spanje wel eens een vleugje humor: “waarom zou je het vandaag doen als je het morgen kunt doen?”
Veel van de zaken die de laatste tijd het licht zien of waar de Spanjaarden mee te maken hebben, hebben ze zelf de hand in gehad, direct of indirect. De politieke klasse van Spanje is van betreurenswaardig niveau. Elk land heeft de politieke klasse die het verdient, zo wordt wel eens gezegd. Goed een half jaar geleden werd de Spaanse regering vervangen door de conservatieven van Rajoy, die kort van tevoren nog hadden laten weten: “laat de regering van Zapatero maar klappen, dan ruimen wij de rommel wel op”. Die hoop rommel is er echter in die tijd alleen maar groter op geworden. Sterker nog, alle indicatoren zijn gestegen, zoals werkeloosheid, rentekosten, mensen beneden de armoedegrens… Met schrik kijken wat Draghi vandaag weer heeft gezegd…
Intussen is het aantal werkelozen opgelopen tot 5,6 miljoen, waarvan ruim 1 miljoen geen enkele financiële steun (ww of wao) hoeft te verwachten van de overheid. Toch blijft het dankzij de sociale binding van familie in Spanje erg rustig. Het is opvallend dat er ter hoogte van Madrid een horizontale lijn getrokken wordt: erboven gemiddeld minder werkelozen, eronder gemiddeld meer. Nou ja, opvallend, de stelling is algemeen geaccepteerd in Spanje dat het arbeidsethos beneden Madrid anders is dan die erboven. Reden waarom ook de Catalanen nogal eens ageren tegen het “subsidiëren van vooral de Andalusiërs”. Hier wist de socialistische partij in net aan de macht te blijven dit voorjaar dankzij onder ander de ‘agrarische ww’, PER genoemd. Dit houdt in dat mensen één maand werken in de landbouw en de rest van het jaar een kleine ww ontvangen. Daar is inderdaad wat van te zeggen en zeker als in het licht van de verkiezingen van dit voorjaar de eis van 35 dagen werken nog gauw naar 20 dagen werd teruggebracht voor het ontvangen van de ww.
Het punt is dat als de rest van Europa zo solidair zou zijn als Catalonië voorstelt, dan kunnen Catalonië en de rest van Spanje de boel wel sluiten, ben ik bang.