‘Liever geen plastic als zwerfvuil in de natuur’

Met wat goede wil kan het gebruik van plastic verpakkingen in de tuinbouw sterk verminderd worden.

Plastic komt door de slechte afbreekbaarheid gemakkelijk als zwerfvuil in de natuur terecht. Het is een enorme klus om dat allemaal weer op te ruimen. Daarom is het van belang zoveel mogelijk te recyclen en de introductie van nieuw plastic te beperken.

Inmiddels hebben we allemaal een hele rij afvalbakken om onder meer het plastic makkelijker van de rest te kunnen scheiden. Sinds de plastic boodschappentasjes niet meer gratis verstrekt mogen worden, zijn er beduidend minder nieuwe tasjes in omloop gekomen.

Pak het probleem bij de bron aan; minder nieuw plastic in omloop brengen

Het scheiden en recyclen van afvalplastic in hoogwaardige producten (dus niet alleen in bermpaaltjes!) is nog een fikse uitdaging. Het is daarom verstandig het probleem bij de bron aan te pakken: minder (nieuw) plastic in omloop brengen.

Waarom moeten komkommers, paprika’s, broccoli en tomaten zo nodig in plastic verpakt worden? Supermarkten willen er liever van af, zoveel is duidelijk.

Een verpakking heeft diverse functies. Je stopt er je producten in en het houdt de zaak bij elkaar. Je kunt er stickers op plakken en teksten op printen. Daarnaast heeft een verpakking een rol bij kwaliteitsbehoud van versproducten.

Door een hoge luchtvochtigheid in een verpakking wordt waterverlies sterk tegengegaan

Vochtverlies door transpiratie is een belangrijke veroorzaker van kwaliteitsverlies in de keten. Naarmate de luchtvochtigheid lager is, is het vochtverlies groter. Versproducten bestaan grotendeels uit water en al een paar procent vochtverlies kan leiden tot kwaliteitsverlies: het product is minder stevig (crisp) en oogt minder vers.

Bij bladgroenten kan dat snel gaan: door het grote verdampende oppervlak en de aanwezigheid van huidmondjes zal een niet-verpakte krop sla snel verleppen. Door de hoge luchtvochtigheid in een verpakking wordt het waterverlies sterk tegengegaan.

Naast een hoge vochtigheid kan in de verpakking ook een gewijzigde luchtsamenstelling ontstaan. Door de ademhaling van het product wordt zuurstof verbruikt en kooldioxide geproduceerd. Er ontstaat een zogenaamde ‘modified atmosphere’ waardoor het product minder snel veroudert en het uitstalleven langer is.

Een andere oplossing is de toepassing van eetbare en goed afbreekbare coatings op basis van suikers, eiwitten of vetten

We kunnen dus niet straffeloos de plastic verpakking weglaten, maar allerlei alternatieven zijn denkbaar. In de supermarkt wordt soms vocht (ultrasoon) verneveld. Dat ziet er leuk uit en zorgt voor een hoge luchtvochtigheid in de groente- en fruitafdeling waardoor het product minder snel uitdroogt. Maar om dit in de hele keten toe te passen lijkt niet praktisch.

Een andere oplossing is de toepassing van eetbare en goed afbreekbare coatings op basis van bijvoorbeeld suikers, eiwitten of vetten. Door een extra ‘schilletje’ aan te brengen wordt het vochtverlies beperkt en ontstaat ook een ‘modified atmosphere’ in de vrucht. Met een beetje goede wil kunnen we het gebruik van plastic verpakkingen in de tuinbouw sterk verminderen.