Ledlampen hebben tal van voordelen ten opzichte van traditionele halogeenlampen als het om werkverlichting op trekkers gaat. Lampenfabriek Hella is marktleider op het gebied van ledwerklampen. Tekst en uitleg over de werking van ledlampen als werkverlichters.
Het lijkt wel of de werkbare periodes steeds korter worden en dat al het werk in steeds kortere tijd gedaan moet worden. Werken in het donker is daarbij geen uitzondering. Goede verlichting is dan onontbeerlijk. Dat is niet alleen goed voor de kwaliteit van het werk, maar ook de vermoeidheid van de bestuurder is minder met goede (werk)verlichting.
Ontwikkeling in lampen
Bij de verlichting op de trekker is er een duidelijk onderscheid tussen de verlichting op de weg en de werkverlichting. De verlichting op de weg schijnt veel dichter voor de trekker dan de werkverlichting. Dat is ook de reden dat de werkverlichting op de openbare weg niet mag branden.
Sinds jaar en dag bestaat de werkverlichting van de trekker uit halogeenlampen. Dat begon met de ronde lamp op het spatbord van de trekker, maar sinds die tijd is er veel veranderd. In 1998 werd de xenon werklamp geïntroduceerd en sinds 2009 is er de ledwerklamp.
Een stukje achtergrond
Een halogeenlamp werkt volgens het principe van de gloeilamp. Er wordt stroom gezet op de gloeispiraal en die gaat daardoor gloeien en geeft licht. De ruimte waarin de gloeispiraal zit, is deels gevuld met halogeen (jodium of broom)gas. Hierdoor kan de vuldruk hoger zijn en mag de temperatuur van de gloeispiraal hoger oplopen dan in een gewone gloeilamp. Daarom geeft zo’n lamp meer licht. Bij een xenonlamp ontbreekt de gloeispiraal, maar er ontstaat een vlamboog tussen twee elektrodes in een met (xenon)gas gevulde ruimte. Ze vragen een hoge ontstekingsspanning, maar om ze brandend te houden is er minder energie nodig dan voor een halogeenlamp.
Voordelen ledlampen
In de eerste plaats is de lichtopbrengst van Ledlampen, uitgedrukt in Lumen, hoger. Een halogeenlamp (H3) komt tot ongeveer 1.000 lumen. Een verbeterde halogeen lamp (H3B of H9), levert 1.500 lumen. Een xenonwerklamp komt op 2.800 tot 3.000, maar een goede led-lamp levert 4.500 tot 6.000 lumen. Ook de lichtkleur is belangrijk voor het zicht en de kleur van de led lamp is beter. De lichtkleur wordt uitgedrukt in graden Kelvin. Hoe hoger het getal, hoe witter het licht. Witter licht zorgt voor een betere benadering van het daglicht en helpt, samen met de lichtsterkte, voor een beter onderscheid in diepte. Gloeilampen hebben een lichtkleur van rond 2.000 graden Kelvin. Xenonlampen zitten een stuk hoger met rond 4.200 graden Kelvin. Ledlampen komen tot wel 6.500 graden Kelvin.
Verder gaan Ledlampen lang mee. Hella heeft lampen die onder laboratoriumomstandigheden meer dan 45.000 uur branden. Of dit in de praktijk haalbaar is, is de vraag, maar minimaal 20.000 uur moet vlot haalbaar zijn. Dat is langer dan de meeste trekkers meegaan! En vergeleken met andere lampen is de levensduur daarmee ook beduidend langer. Een gloeilamp staat voor ongeveer 500 uur en een xenonlamp geeft gemiddeld na 2.500 branduren de geest. Een ledlamp gaat aan het eind van zijn levensduur trouwens niet uit, zoals een gloeilamp, maar geeft minder licht.
Daarnaast is het energieverbuik van led lampen laag. Wanneer een trekker wordt voorzien van ledwerklampen in plaats van halogeenlampen, dan zakt het energieverbruik met ongeveer tweederde. Dat betekent een veel minder sterk beroep op de dynamo van de trekker.
Xenon verdwijnt
De verwachting is dat ledlampen de xenonwerklampen uit de markt gaan drukken. Ze gaan langer mee dan xenon, zijn goedkoper en hebben een minder complexe elektronische aansturing nodig. Halogeenlampen zijn wel blijvend, vooral vanwege de prijs. Een goede ledwerklamp is vier tot vijf keer duurder dan een halogeenlamp.