Zaad of uitgangsmateriaal dat wordt getest op tomatenvirus ToBRFV kan straks mogelijk alleen in de EU worden verkocht als de toetsscore niet hoog genoeg is. Dat komt door het afschalen van de ziektestatus in de EU, waar dat buiten de EU niet is gebeurd.
Hoe zit dat? Uit de testen van de afgelopen drie jaar is gebleken dat Naktuinbouw een van de gevoeligste protocollen en uitvoering van toetsen heeft. Als er dus maar één stofdeeltje van ToBRFV aanwezig is, wordt deze zeker opgepikt, stelt Naktuinbouw desgevraagd. “In de situatie waarin de status van ToBRFV een Q-status was, was dat erg fijn en goed, want we willen geen quarantaine organismen de EU binnenhalen.”
Oude norm blijft gelden voor export buiten EU
Sinds ToBRFV de lagere RNQP-status heeft, is in overleg met de NVWA en de sector afgesproken dat een onderscheid wordt gemaakt in gevoeligheid van toetsingen. Er zit verschil tussen wat binnen de EU wordt verhandeld en wat als norm wordt gehanteerd bij export. “Daar waar het export betreft, en je eigenlijk met Q-statuseisen naar derde landen te maken hebt, heeft de NWVA ervoor gekozen om de oude norm te blijven hanteren. Dit om handelsproblemen te voorkomen. Het heeft ook te maken met de protocollen, norm en uitvoering die derde landen soms zelf hanteren.”
Lagere norm veilig genoeg binnen EU
Een iets lagere toetsingsnorm (dan de Q-norm) blijkt veilig genoeg te zijn voor materiaal dat binnen de EU blijft, verzekert Naktuinbouw desgevraagd. Vanaf 1 januari 2025 is ToBRFV een RNQP-organisme en is uitroeiing niet meer verplicht.
Omdat de keuringsdiensten de verantwoordelijke autoriteit zijn voor ziektes met de lagere RNQP-status, draagt de NVWA de regie op het toezicht op de zaadproductie en vermeerderingsbedrijven over aan Naktuinbouw Gezondheid, Testen en Analyses.