De plannen van de Europese Commissie om het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen tot 2030 met 50% te verminderen, oogsten kritiek van de lidstaten. De landbouwministers gaven maandag 18 juli tijdens de Europese landbouw- en visserijraad een eerste oordeel.
Een aantal lidstaten vreest dat de vermindering van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen leidt tot een verlaagde productie. Dat kan gevolgen hebben voor de voedselzekerheid. De Nederlandse vertegenwoordiger bij de vergadering, Carla Boonstra, zei onder andere dat duidelijk moet zijn wat de gevolgen zijn voor de voedselzekerheid.
In de Europese regelgeving moet meer rekening worden gehouden met de specifieke omstandigheden van de lidstaat
Een aantal landen verzet zich tegen een doelstelling per land als het gaat om de vermindering van het gebruik. Zij zien meer in een algemene Europese doelstelling. Europees commissaris Stella Kyriakides stelt echter dat wettelijke doelstellingen nodig zijn, om te zorgen dat de doelen ook daadwerkelijk worden gehaald. Ze zegt wel dat in de wetgeving ruimte is voor enige flexibiliteit, zodat rekening kan worden gehouden met de nationale omstandigheden.
Hogere productiekosten
Het Nederlandse kabinet ziet dat de voorstellen van de Europese Commissie in elk geval leiden tot hogere productiekosten voor de professionele gebruikers en tegelijkertijd tot lagere opbrengsten. De extra kosten hebben te maken met strengere en meer gedetailleerde administratieve verplichtingen en de verplichte inschakeling van een onafhankelijk adviseur. Daar staat de mogelijkheid voor de lidstaten tegenover de betrokken ondernemers financieel te ondersteunen via het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Dat zal echter ten koste gaan van andere vormen van steun uit het GLB.
De voorgestelde regels zullen het speelveld binnen de Europese Unie wel verder gelijktrekken, verwacht het kabinet.
Weerbare planten en gewassen
Het kabinet bouwt vooral op het Uitvoeringsprogramma Toekomstvisie Gewasbescherming 2030. Een van de elementen daarvan (naast de vermindering van het middelengebruik) is de ontwikkeling van weerbare planten en teeltsystemen en de verbinding van de land- en tuinbouw met de natuur. De Europese Commissie heeft in haar plannen veel aandacht voor de vermindering van het gebruik van middelen, maar blijft betrekkelijk stil over de vermindering van de behoefte aan die middelen. Daar zou de ontwikkeling van weerbare planten en gewassen aan kunnen bijdragen, zoals de toelating van nieuwe veredelingstechnieken, aldus het kabinet. Het kabinet wijst ook op nieuwe technologieën zoals precisielandbouw en mechanische bestrijding.
Het kabinet zegt – net als een aantal andere landen – dat er in de Europese regelgeving wel meer rekening moet worden gehouden met de specifieke omstandigheden van de lidstaat. Zo is er geen uitzonderingspositie mogelijk voor de glastuinbouw, terwijl daar de risico’s van verwaaiing of afspoeling niet bestaan. Bovendien zullen er gebieden ontstaan waar door de Europese regels praktisch gesproken nauwelijks nog middelengebruik mogelijk is. Dat geldt bijvoorbeeld voor smalle percelen, waarbij langs de slootranden stroken vrij moeten blijven van bespuiting.