Kritiek Joustra op inspectiediensten

Nederlandse toezichthouders als de NVWA zijn te weinig onafhankelijk van de politiek en het bedrijfsleven. Bovendien verdwijnt veel deskundigheid bij inspectiediensten vanwege bezuinigingen.

Dat zeggen Tjibbe Joustra, voorzitter van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV), en oud-voorzitter Pieter van Vollenhoven, voorzitter van de Stichting Maatschappij en Veiligheid. In een reactie daarop pleit de Socialistische Partij (SP) voor één overkoepelende inspectiedienst in Nederland.

Onafhankelijkheid

Zover gaat de oud-PT-voorzitter Joustra niet. Hij legt de nadruk op onafhankelijkheid: “De algemene noemer is dat de onafhankelijkheid van de inspectie onvoldoende blijkt.” Het gaat daarbij bijvoorbeeld om onafhankelijkheid ten opzichte van het ministerie waaraan de inspectie verantwoording moet afleggen. Maar volgens Joustra is er ook niet genoeg afstand tot de bedrijven waarop de inspectie toezicht moet houden.

Ook Van Vollenhoven onderstreept die onafhankelijkheid bij de NOS: “Tachtig procent van de inspecties vraagt of ze langs mogen komen. En als het niet schikt, dan komen ze niet. Dus dan zie je dat ze nogal ondergeschikt zijn en daardoor dingen te laat signaleren of niet signaleren.”

Kennis

Er is de laatste jaren fors bezuinigd op inspectiediensten. Als gevolg daarvan is veel kennis verloren gegaan. Joustra: “We hebben geconstateerd, bijvoorbeeld bij ons onderzoek naar de vleesindustrie, dat de Voedsel- en Warenautoriteit financieel uitgekleed was. Wij zien bij andere inspecties ook vaak dat de deskundigheid aan het weglopen is. En dat terwijl deskundigheid de kurk is waar een goed inspectieapparaat op drijft. Dat is op dit moment duidelijk in gevaar.”