Kabinet wil meer robotisering bij laagbetaald werk

“Arbeid wordt duurder. De waarde van arbeid moeten we weer gaan waarderen. Het kost iets om koffers te laten sjouwen op Schiphol, of om een tomaat te laten plukken. Op het moment dat arbeid duurder wordt, zal het minder aantrekkelijk worden om twee of drie arbeidsmigranten in te huren om bramen te plukken, in plaats van te investeren in automatisering.” Dat zei minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Karien van Gennip tijdens een debat in de Tweede Kamer over arbeidsmigratie.

Van Gennip wil het ongebruikte arbeidspotentieel beter benutten. Ook wil ze meer robotisering in de zware, lager betaalde banen, zodat er daar minder van zijn, maar zodat wel meer banen van een iets hoger niveau zijn. Deze twee items komen terug in de toekomstvisie van de Nederlandse economie en bijbehorende arbeidsmarkt waaraan het kabinet werkt. De staatscommissie komt volgend jaar met een advies hierover.

Van Gennip: Nederland-onwaardige praktijken

“We hebben de arbeidsmigranten hard nodig om de economie draaiend te houden, maar tegelijkertijd zorgt het voor extra druk op de samenleving”, aldus Van Gennip. Ze erkent dat er na het rapport over het verbeteren van de omstandigheden voor arbeidsmigranten van Emile Roemer veel actie is ondernomen.

“In de praktijk zien we nog te vaak erbarmelijke omstandigheden voor arbeidsmigranten, zowel qua huisvesting als qua arbeidsomstandigheden. Dat doet me pijn. Ik vind het Nederland-onwaardig. We moeten met elkaar kijken wat we zowel op de korte als op de lange termijn kunnen verbeteren”, vindt de minister.

Kamer verdeeld over arbeidsmigranten

De Tweede Kamer is verdeeld over arbeidsmigratie. Een aantal fracties wil een (voorlopige) stop op arbeidsmigranten, waaronder SP, ChristenUnie en de PVV. Het CDA vindt dat ‘het lastige debat’ in Europa moet worden gevoerd of dat er geen grenzen moeten worden gesteld aan vrij verkeer van personen. Andere partijen, waaronder BBB en VVD vinden vooral dat moet worden ingezet op het benutten van het arbeidspotentieel in Nederland. D66 en CU willen asielzoekers meer ruimte bieden om te werken dan de nu toegestane 24 weken.

Om het huisvestingsprobleem voor arbeidsmigranten te verkleinen, lopen er pilots met bedrijfseffectsrapportages. Daarbij moeten gemeenten bij het verstrekken van vergunningen rekening houden met het effect van het benodigde personeel op de woningmarkt. Van Gennip wil na de proef besluiten of deze rapportage verplicht moet worden of niet. De Tweede Kamer pleit voor een verplichtend karakter. Bart van Kent (SP) vindt het bijvoorbeeld onwenselijk dat er in een klein dorp als Andelst een grote orchideeënkweker huisvesting realiseert voor 200 arbeidsmigranten.

Uitstel wetsvoorstel certificering uitzendbureaus

Het wetsvoorstel waarin afspraken worden gemaakt over de certificering van uitzendbureaus wordt uitgesteld. De Raad van State had veel kritiek op het voorstel, waardoor Van Gennip het voorstel gaat wijzigen. Ze wil er zeker van zijn dat het nieuwe stelsel ook echt gaat werken. De verwachting is dat het nieuwe wetsvoorstel na de zomer naar de Kamer wordt gestuurd.

Deze vertraging moet werkgevers er niet van weerhouden om goed met hun mensen om te gaan, benadrukt Van Gennip. Ze wijst op hun verantwoordelijkheid, ook als de certificering er nog niet is. Het wetsvoorstel moet de kwaliteit van uitzendbureaus verbeteren en arbeidsmigranten zo beter beschermen.