Kabinet wil herstelfonds deels aan landbouw besteden

Verbetering van stalsystemen, uitbreiding van de oppervlakte bos in Nederland, digitalisering van het voedselsysteem, CO2-levering aan de glastuinbouw en aanleg van voedselbossen op landbouwgrond.

Het zijn een paar voorbeelden uit de lange lijst van investeringen in klimaat waarvan minister Wopke Hoekstra (Financiën) denkt dat ze kansrijk zijn om in aanmerking te komen voor steun vanuit de Europese Commissie. Nederland kan aanspraak maken op een kleine € 6 miljard. Het herstelfonds heeft tot doel de Europese landen te ondersteunen bij het herstel van de coronacrisis.

Plan op tafel leggen

Om Brussels geld te krijgen, moet Nederland een plan op tafel leggen dat bestaat uit investeringen die vanaf februari vorig jaar zijn ingezet en die in augustus 2026 zijn ingevoerd. De Europese Commissie eist dat ten minste 37% van het geld wordt ingezet voor klimaatdoelen. Een klein miljard (ongeveer € 800 miljoen) wordt vooralsnog voorzien voor projecten die een link hebben met de voedselproductie, waaronder de watervoorziening, de aanleg van voedselbossen, de teelt van algen in zee ten behoeve van de voedselproductie, en de levering van CO₂ aan de glastuinbouw.

Boslandbouw

De boslandbouw in Nederland kan zich in de komende decennia verder ontwikkelingen. Het landbouwministerie denkt aan 25.000 hectare boslandbouw en 1.000 hectare voedselbossen. Daarbij wordt gedacht aan combinaties van veehouderij met bosbouw of andere combinaties waarin bossen kunnen worden betrokken. Diversificatie met boslandbouw staat in Nederland nog in de kinderschoenen. Er is weinig kennis over teeltsystemen. Het ministerie van Financiën schetst dat € 36 miljoen voor boslandbouw en voedselbossen moet worden uitgetrokken, waarvan een deel wordt gebruikt voor kennisontwikkeling.

Opslag van CO2

Voor de revitalisering van bestaand multifunctioneel bos wordt € 133,5 miljoen begroot. Doel van de revitalisering is om de opslag van CO₂ in de Nederlandse bossen te behouden of te vergroten. Dat kan door de toestand voor de bossen te verbeteren door het waterpeil aan te passen, variatie te bevorderen en nieuwe bossen aan te planten.

Glastuinbouw

Als de glastuinbouw van het gas af gaat en steeds meer overstapt naar duurzame energievormen, zal ook de productie van CO₂ op de glastuinbouwbedrijven afnemen. Als CO₂ van andere bedrijven aan de glastuinbouw wordt geleverd, in combinatie met restwarmte, levert dat een directe bijdrage op aan de vermindering van de uitstoot van het broeikasgas CO₂. Daarvoor moet echter wel de capaciteit worden vergroot om CO₂ aan de glastuinbouw te kunnen leveren. Voor dat project wordt een bedrag van € 43 miljoen begroot.

Veehouderij

Met een aanvulling op de subsidie Brongerichte Verduurzaming (€ 63 miljoen) denkt het kabinet aan de maatregelen die de emissie van stikstof en broeikasgassen (methaan) verminderen uit stallen. Voor de subsidieregeling was al € 172 miljoen beschikbaar. De eerste openstelling van de regeling is ver overtekend. Bij de eerste openstelling zijn met een budget van € 25 miljoen ongeveer veertig stallen of stalsystemen ondersteund. De scherpere doelstelling verlangt een versnelde vermindering van de uitstoot van onder andere stikstof en broeikasgassen. Nederland moet in 2030 49% minder broeikasgassen uitstoten ten opzichte van 1990. Voor de veehouderij betekent dat een reductie van 1,2 tot 2,7 Mton CO₂-eenheden.