Op wereldniveau staat de modernisering van de aardbeiteelt nergens verder dan in België en Nederland. De combinatie van verschillende teeltsystemen, de frigobewaring van plantgoed en de intrede van assimiliatiebelichting hebben een jaarrondproductie mogelijk gemaakt. Zo ook bij Coöperatie Hoogstraten, vlakbij de Nederlandse grens, waar jaarlijks meer dan 30 miljoen kilo aardbeien met een omzetwaarde van ruim honderd miljoen euro onder de hamer gaan.
Professionalisering en innovatie gaan hand in hand
Sinds enkele jaren biedt Coöperatie Hoogstraten ook in de winter aardbeien aan. Inmiddels is er in Hoogstraten 12,2 ha belichte teelt, waarvan 4 ha echte winterproductie met het ras Sonata. In de winter aardbeien telen onder licht is een ingewikkelde zaak, maar toch hebben enkele Hoogstraten producenten bewust gekozen voor deze innovatieve teelttechniek om jaarrond te kunnen leveren.
Zo ook Michel Hereijgers van Hereijgers-Verdaesdonck uit Zundert. Deze aardbeiproducent ging zelfs nog een stapje verder en koos als eerste ter wereld voor een led-lijnverlichting in de aardbeiteelt. De lampen, ontwikkeld door een regionaal bedrijf, blinken uit in duurzaamheid.
Michel Hereijgers legt uit: “Op deze manier willen wij de groeiende productie spreiden en jaarrond aardbeien aanbieden. Zo verwacht ik dat er binnen enkele jaren geen aardbeien meer uit Zuid-Europa in de winkels zullen liggen. Het voordeel van led-verlichting is dat er geen sprake is van lichtvervuiling en dat er zeer weinig licht verloren gaat. De lampen hangen direct boven de plant en schijnen dus heel gericht. Een lichtrecept dat speciaal is ontwikkeld voor aardbeienplanten zorgt er voor dat de planten ook in de donkere dagen in hun element zijn. In de komende jaren hopen wij zelfs de meest sceptische consument enthousiast te maken voor de lokale aardbei buiten het traditionele seizoen. De aardbeien hebben ook in de winter hun karakteristieke smaak en kwaliteit zoals ze van Hoogstraten gewend zijn!”
Niet alleen producenten investeren in nieuwe technieken, ook de coöperatie zit niet stil en denkt voortdurend na over de optimalisatie van de afzet. Hoogstraten aardbeien worden via blok-verkoop op de veilingklok verkocht.
Daarbij worden gelijkaardige partijen (zelfde variëteit / sortering / kwaliteit /verpakking) ingedeeld in uniforme blokken en als dusdanig ‘in blok’ aangeboden. Door de invoering van een warehouse-management systeem en specifiek geschreven informaticatools werd een systeem van ‘blokkavel’ op punt gesteld. Hierbij wordt dezelfde kwaliteitskeuring en blokindeling aangehouden, maar worden de producenten in de blokken individueel aangeduid.
Hans Vanderhallen, adjunct-directeur bij Coöperatie Hoogstraten, legt uit: “Kopers kunnen aan de klok in het betreffende blok kopen en, indien gewenst, meteen de voorkeur uitdrukken om product van een bepaalde producent te kunnen laden. Het uitdrukken van een voorkeur voor een bepaalde producent binnen het blok resulteert in de overeenkomstige uitlevering door onze logistieke medewerkers en genereert een meerprijs die direct wordt toegevoegd aan de uitbetaalprijs voor de betrokken producent.” Coöperatie Hoogstraten drukt met deze innovatie zijn vertrouwen uit in het kloksysteem als centraal verkoopsysteem voor aardbeien.
Bestaat er een opvolger voor Elsanta?
Proefcentrum Hoogstraten (PCH) is voortdurend op zoek naar antwoorden op uitdagingen binnen de sector. Een van de belangrijkste onderzoeksthema’s is het rassenonderzoek. Al meer dan 30 jaar overheerst Elsanta de aardbeiteelt in België en Nederland.
Jaarlijks komen er nieuwe rassen op de markt die bruikbaar zouden kunnen zijn in één of meerdere gangbare teeltsystemen. Om deze nieuwigheden een kans te geven in onderzoek, praktijk en commercialisatie volgt PCH een werkwijze die toelaat nieuwe variëteiten op hun waarde en potentieel te beoordelen.
Katrijn Stoffels, onderzoeker aardbei bij PCH, legt uit hoe zij te werk gaan. “We starten op kleine schaal met de screening van nieuwe selecties, waarbij voornamelijk de vruchtkwaliteit van groot belang is. Gaandeweg wordt met de best presterende rassen overgegaan naar grotere proeven met eigen opgekweekte planten. De teelttechniek wordt verder onderzocht, de mogelijkheden in verschillende teeltsystemen worden geanalyseerd en ook kleinschalige telersproeven worden opgezet. Uiteindelijk worden de rassen die op grotere schaal worden opgeplant in de praktijk ook door het Proefcentrum opgevolgd als praktijkproefras. Afgelopen jaren hebben we zeer veel rassen en selecties de revue zien passeren. Regelmatig komen we cultivars tegen met één of meerdere positieve en gewenste eigenschappen. Desalniettemin blijft de uitdaging een ras te vinden dat in bepaalde teeltsystemen ons huidige standaardras Elsanta kan aanvullen of gedeeltelijk vervangen. De junidragers Malling Centenary, Sonsation en Limalexia en de doordragers Murano, Verity, Malling Champion en “08-06-10”, werden de afgelopen jaren positief bevonden. De resultaten van de rassenproeven kan men altijd bij Proefcentrum Hoogstraten opvragen.”
Voor meer informatie over Coöperatie Hoogstraten: http://www.hoogstraten.eu