Intensief gemengd bedrijf op eigen zonnestroom

Greenery-teler Boon in Zeewolde draait vanaf volgend jaar volledig op eigen zonnestroom. Het gemengd bedrijf met 400 hectare grond en 230 melkkoeien heeft eigen verwerking van spruiten en sperziebonen en opslag van aardappelen, penen en uien. Per jaar verbruikt het bedrijf dan ook zo’n 420.000 kWh. De panelen zijn straks goed voor 400.000 kWh.

Deze maand worden de 2.100 vierkante meter zonnepanelen die nu al op de zuidkant van de opslagschuur liggen, aangevuld met 1.000 vierkante meter op de noordkant. Om toch genoeg zon te vangen, komen ze op beugels te liggen. Boon heeft er SDE-subsidie voor gekregen, waardoor het goed uitkan. Met de panelen wordt grotendeels in eigen elektriciteit voorzien, maar daarmee is het bedrijf nog niet klimaatneutraal. Maatschap Boon streeft dat wel na, en is dan ook een van de zestien boeren die deelnemen aan het project Boerenklimaat.nl van Wageningen UR en het Louis Bolk Instituut. “We zoeken altijd de uitdaging, en het is mooi om toegevoegde waarde aan onze producten mee te geven”, zegt Boon tijdens een bijeenkomst op 6 november.

Vanuit het project nemen onderzoekers van Wageningen UR het bedrijf onder de loep. Naast duurzame energieproductie spelen ook energiebesparing, emissiebeperking en CO₂-vastlegging in de bodem een rol. Dat laatste krijgt langzaam meer aandacht, maar is in deze jonge  polder moeilijk. “De afbraak van organische stof is nog hoog op deze jonge zeekleigronden. Dan is het moeilijk om het van nature hoge organische stofgehalte op peil te houden”, zegt projectleider Frank Wijnands van Wageningen UR. Dat beaamt Jacob Boon ook. “We merken dat we nu na vijfentwintig jaar hier werken al veel meer stikstof moeten toevoegen omdat het naleverend vermogen van de grond afneemt. In die zin boeren we achteruit.”

De vrij intensieve teelt van aardappelen, uien, spruiten en sperziebonen maakt de zaak complex. Groenbemesters zijn enkel mogelijk na de stamslaboon teelt. Grasland heeft het gemengde bedrijf ook, maar dat ligt buiten de polder. En veelal ligt het gras op huurgrond. In de toekomst zullen er mogelijk toch meer groenbemesters en meer granen aan het bouwplan worden toegevoegd en droge korrels uit de vergister, die in aantocht is.



Monovergister

Bemesting en bewerking zijn twee andere factoren die de broeikasgasuitstoot van het akkerbouwbedrijf sterk bepalen. Mest kan het best toegevoegd worden in het voorjaar, dan is er minder emissie. Dat kan echter pas als de mest eerst verwerkt wordt: anders is de opslagcapaciteit te beperkt. Ook zitten er verschillen in de CO₂-voetafdruk van kunstmest: een bewuste keuze verlaagt de CO₂-voetafdruk.

Het bewerken van de zware kleigrond (35-55%) kost veel brandstof, bovendien vergt de teelt van spruiten, een hoofdgewas op dit bedrijf,  een hoog dieselverbruik. Boon wil dat de trekkers in de toekomst gaan rijden op eigen biogas. De monovergister die op het bedrijf gaat komen, gaat biogas produceren. Dit kan na opwerking en zuivering gebruikt worden als brandstof voor de trekkers, een eerste gaat in december op het bedrijf aan de slag. De inzet van dit biogas leidt tot 90 procent vermindering van broeikasgasuitstoot ten opzichte van dieselolie.

Ook in de bewaring is nog wel wat te winnen door het gebruik van frequentie gestuurde ventilatoren. Samen zorgen de maatregelen voor een zo klein mogelijke CO₂-voetafdruk, wat naar verwachting in de toekomst steeds belangrijker gaat worden voor de consument en geld gaat besparen. “Het maakt het bedrijf efficiënter en meer toekomstbestendig”, aldus Boon.



Nature Counts

Familie Boon, drie broers Jacob, Jan Theunis en Erik en ouders Adrie en Sis, boeren in maatschap op de Alblashoeve te Zeewolde. Op het 400 hectare grote gemengde bedrijf telen ze spruiten, sperziebonen, uien en aardappelen en houden ze 230 melkkoeien. Een moderne boer produceert duurzaam, vindt de maatschap, en daar proberen ze naar te handelen. Ze gebruiken zo min mogelijk chemische gewasbeschermingsmiddelen en water en bemesten nauwkeurig op basis van bladmonsters. Het bedrijf kreeg voor zijn duurzame bedrijfsvoering in 2010 het predikaat Nature Counts van The Greenery.