‘Hogere gasheffing kan glasgroentesector ontwrichten’

Hogere energiebelasting vergroot ongelijkheid tussen grote en familiebedrijven en zet structuur onder druk.

Dat stelt Evert Jan Los in een doorrekening voor 250 bedrijven glasgroentebedrijven met financiering bij Rabobank. Voor zijn promotie-onderzoek Econometric modelling of heterogeneity and structural changes in Dutch horticulture kreeg hij beschikking over bedrijfsdata van 250 bedrijven met Rabobankfinanciering.

Effecten hogere energiebelasting

Uit zijn doorrekening met hogere energieprijzen blijkt dat een verhoging van energiebelasting zeer verschillende effecten zal hebben voor bedrijven in deze sector. Bedrijven tonen grote verschillen in hun energiestrategie. Hogere energieprijzen zullen dan ook leiden tot druk op de structuur van de sector.

Nu lukt het familiebedrijven vaak nog naast grote bedrijven te blijven produceren. Doordat grote bedrijven relatief minder gas gebruiken en vaker investeerden in duurzame energie-oplossingen, zal een hogere energiebelasting de verschillen tussen de soorten bedrijven verder aanwakkeren.

Verschillen in winstgevendheid

Nu al is sprake van grote verschillen in winstgevendheid van bedrijven. Dat zal verder toenemen bij hogere energiebelasting, en daar komen dan nog extra grote investeringen bij voor veel kleinere bedrijven.

Bestaand Europees steunbeleid voor bedrijven in groenten en fruit (GMO) zijn gebaseerd op verkleining van de ongelijkheid. Het simpelweg verhogen van energiebelasting zal dat doorkruizen, verwacht Los.

Grote bedrijven nu vaak geen kostenvoordeel

Evert Jan Los concludeert in het onderzoek verder dat grote tuinbouwbedrijven nu al meer winst maken door hogere verkoopprijzen en niet zozeer door een lagere kostprijs. Bij hogere energiebelasting wordt ook die kostprijs relatief lager dan de familiebedrijven.

Los werd bij zijn promotie ondersteund door onder meer bijzonder hoogleraar Ruud Huirne, voorheen verantwoordelijk voor financiering van glastuinbouwbedrijven bij de Rabobank. Los kon met Huirne over zeer gedetailleerde Rabobank-data beschikken van 250 bedrijven over de periode 2009-2015.