Zonder zekerheid kunnen tuinder, akkerbouwer, boomkweker, fruitteler, of loonwerker niet investeren in nieuwe machines. Ze moeten immers wel worden terugverdiend. Maar wachten totdat iedereen de nieuwste tunnelspuit heeft is ook het paard achter de wagen spannen.
De eerste werktitel voor deze column was ’Innovatie’, maar ik had u beloofd deze column niet zo saai te maken als het vakgebied van het Ctgb suggereert, dus die titel viel af.
De tweede werktitel was ‘Het nieuwe bestrijden’, maar dat vond ik ook niet spannend genoeg. Alles heet tegenwoordig ‘het nieuwe…’ vult u maar in; ‘het nieuwe werken’, ‘het nieuwe rijden’, slaapverwekkend. De geheimzinnige puntjes moesten u echter verlokken dit wel te lezen. Kennelijk is dat gelukt.
Nieuwe methoden voor innovatieve ondernemers
Ter zake: Wetten zijn naar hun aard conservatief. Ze lossen het probleem van gisteren, vorig jaar of, als je pech hebt, de vorige eeuw op. Dat geldt ook voor de wetten die de toelating van gewasbeschermingsmiddelen regelen. Dat betekent anderzijds ook dat je daar zekerheid voor terug krijgt: wat vandaag geldt, is morgen niet direct anders.
Balanceren tussen rechtszekerheid en meegaan met vernieuwingen is een kunst. Zonder zekerheid kunnen tuinder, akkerbouwer, boomkweker, fruitteler, of loonwerker niet investeren in nieuwe machines. Ze moeten immers wel worden terugverdiend. Maar wachten totdat iedereen de nieuwste tunnelspuit heeft, is ook het paard achter de wagen spannen. Je moet innovatieve ondernemers de kans geven nieuwe methoden toe te passen.
‘Wat vandaag geldt, is morgen niet direct anders’
Belemmerend kader
Op onze relatiedag in juni dit jaar hebben we ‘innovatie’ van diverse kanten belicht. Het beeld dat je krijgt is dat er veel nieuwe initiatieven zijn, die je voor een deel kunt inpassen in de bestaande kaders en waar voor een deel het kader nog te belemmerend is.
Een voorbeeld van dat laatste is de toepassing van geïntegreerde gewasbescherming waarbij als laatste redmiddel (soms letterlijk om je oogst te beschermen) een goed werkend, bewezen middel kan worden gebruikt. LTO is een aantal pilots gestart om dit in kaart te brengen en werkbaar te maken. Het Ctgb werkt daar, uiteraard, ook aan mee.
Nieuwe technieken
Anders ligt dat met het gebruik van nieuwe technieken, zoals beeldherkenning, gericht spuiten alleen daar waar de ziekte of plaag daadwerkelijk aanwezig is en dergelijke. Die ontwikkelingen gaan nu heel snel. Het goede nieuws is: voor dergelijke innovaties is al ruimte binnen de bestaande regels. Een goed voorbeeld is de zuivering van afvalwater uit kassen. Als dat goed gebeurt, betekent het dat de milieubelasting door middelen afneemt en er dus meer ruimte blijft voor het gebruik van middelen. Het kan dan een deel van de oplossing zijn.
Innovatie aanjagen
Natuurlijk begrijpen wij heel goed dat het in eerste instantie gezien wordt als een nieuw ondoordacht idee uit Ede dat de tuinder alleen maar op kosten jaagt. Terugkijkend denk ik echter dat we daarmee de innovatie hebben aangejaagd. We zullen dit effect vaker gaan zien. Naarmate de middelen steeds strenger beoordeeld gaan worden – en neem van mij aan dat dit gebeurt – worden de gebruikseisen strenger en de etiketten ingewikkelder.
Maar het goede nieuws is dat wij op dit terrein de innovatie een kans kunnen en willen geven. Natuurlijk overleggen wij daarover ook met LTO en, waar van toepassing, met andere organisaties zoals Cumela of de NFO, maar het besluit ligt uiteindelijk bij ons.
Neem etiketten serieus
Om met een oproep te besluiten: neem de etiketten serieus, ze zijn er niet voor niets en er is echt over nagedacht. Als er vragen over zijn, stel ze aan de consulenten of adviseurs, die kunnen vaak uitleg geven of bij ons de informatie halen om het goede antwoord te geven. Daar kunnen wij ook weer van leren.