Omdat de besluitvorming rond de invoering van de hectaretoeslag in Brussel lang heeft geduurd, zal dit systeem van toeslagrechten niet per 1 januari 2014, maar pas per 1 januari 2015 in werking gaan.
Het gaat om een vanuit Brussel betaalde toeslag die in 2020 maximaal rond de 400 euro per hectare zal zijn. Vollegrondsgroente- en fruitteeltbedrijven komen in aanmerking voor een hectaretoeslag; voor de glastuinbouw geldt dat niet. Duidelijk is ook om wat voor bedragen het dan gaat: de basistoeslag zal tussen de 220 tot 280 euro per hectare liggen en daar kan nog een vergroeningspremie van circa 120 hectare bovenop komen. Voor dat laatste moet dan wel aan bepaalde eisen worden voldaan. “En hoe die precies gaan worden, is nog in ontwikkeling en daarom is 2014 te kort dag om de regeling in te voeren”, aldus Frank van Oorschot van ZLTO in zijn bijdrage aan een van de symposia die LTO Vollegrondsgroente.net organiseert, voorafgaande aan de Tuinbouwrelatiedagen in Venray. De aanvraag voor deze toeslagrechten zal gekoppeld worden aan de gecombineerde opgave voor 2015.
Lijst van eisen
De lijst van eisen om in aanmerking te komen voor toeslagrechten ziet er nu als volgt uit: “Je moet actief boer zijn en dat behelst een aantal voorwaarden”, weet Van Oorschot. “Verder moet je gecombineerde opgave doen en je moet ingeschreven zijn bij de Kamer van Koophandel. Aan dat laatste ontbreekt het nog wel eens”, stelt de ZLTO’er. “Het gaat om bedrijven met agrarische activiteiten die recht hebben op een minimale bedrijfstoeslag van 500 euro. Verder moet er in het aanvraagjaar (2015) landbouwgrond gebruikt worden; in eigendom of in pacht.” Rond hoe om te gaan met gepachte en verpachte gronden is nog geen duidelijkheid. “Het beste lijkt ons het beste dat het eigendom van de toeslagrechten in 2014 als referentie wordt genomen.”
Extra toeslag
Om voor de 120 euro extra toeslag in aanmerking te komen, moeten telers minimaal drie gewassen telen, waarvan de grootste maximaal 75 rpocent van het areaal bouwland mag bedragen en de grootste twee maximaal 95 procent. “Dat is dus een probleem voor gespecialiseerde bloemkool- en broccolitelers in Noord-Holland”, stelt een Noord-Hollandse bloemkoolteler vanuit de toehoorders.
Bij minder dan 10 hectare gelden deze verplichtingen overigens niet en tussen 10 en 30 hectare volstaan twee gewassen. Bij uitwisseling van meer dan 50 procent van het bouwland geldt ook een vrijstelling, maar dan moet er op een perceel wel een ander gewas staan dan vorig jaar. Het lijkt erop dat meerjarige gewassen, zoals asperge en rabarber, ook vrijstelling krijgen. Biologische bedrijven met een SKAL-keurmerk zijn in ieder geval vrijgesteld van de extra eisen en hebben dus automatisch recht op de vergroeningstoeslag.
Een andere eis is dat er minimaal 5 procent van het bouwland areaal valt onder ‘ecologische aandachtsgebied’. Wat daar precies onder gaat vallen, is nog niet concreet. Gedacht kan worden aan braak laten liggen, vanggewassen telen, bufferstroken leggen en meer van dat soort zaken. “Daar zit een spanningsveld. ZLTO wil dat daar zoveel mogelijk onder valt, het ministerie van Economische Zaken juist zo min mogelijk.” Ook zijn er nog vraagtekens rond de status van groenbemesters, vanggewassen en dubbelteelten.
Het doel van het toekennen van toeslagrechten is om het beheer van landschap te belonen en biodiversiteit en verminderd energieverbruik te stimuleren. Daarnaast moeten de rechten een bijdrage leveren aan de economische ontwikkeling van bedrijven.