Het lukt fruittelers niet goed punten te halen voor nieuwe aanvullende duurzaamheidseisen voor EU-landbouwsubsidies.
Dat blijkt uit een praktijktoets van de nieuwe nationale concept-regelgeving voor inzet van Europese landbouwsubsidies (GLB-gelden). Die regels moeten in 2023 ingaan.
Uit rondetafelgesprekken bij bedrijven uit alle landbouwsectoren is gekeken naar knelpunten voor dit nieuwe beleid. Van de vier deelnemende fruitbedrijven in deze praktijktoets haalt steeds slechts één bedrijf genoeg punten voor klimaat, bodem, water en landschap. Door punten te halen op deze thema’s kunnen telers aanspraak maken op aanvullende landbouwsubsidies, genaamd eco-regelingen. Voor alleen het thema biodiversiteit lukt dat de fruitbedrijven wel allemaal.
Te weinig waardering voor fruitbomen
Het stoort de fruitbedrijven dat fruitbomen te weinig waardering krijgen in de nieuwe regels voor het thema landschap. “De jaarlijkse bloesemgolf in de Betuwe trekt veel bekijks en heeft wat de deelnemers betreft ook zeker landschappelijke waarde”, staat als uitkomst in de praktijktoets genoteerd. De fruitteelt had geijverd voor meer milieupunten voor deze teelt. Deze vindt namelijk plaats op meerjarige percelen met een eigen ecosysteem. Het ministerie schrijft dat fruitbomen ‘op dit moment’ geen plek in de eco-regelingen hebben. De gesprekken tussen fruitteelt en overheid lopen nog dit jaar.
Omschakelbedrijven wel subsidie
Ook in de recente brief van minister Henk Staghouwer is fruitteelt niet opgewaardeerd. Daarin schetst hij wel dat bijvoorbeeld bedrijven in omschakeling naar biologische teelt automatisch kwalificeren voor die hogere subsidie uit de eco-regelingen. Of telers straks met het milieukeurmerk On the Way to PlanetProof al dicht bij het niveau van hogere subsidies uit eco-regelingen zit, is onbekend.
Basisinkomen
Europese GLB-gelden worden vanaf volgend jaar uitgekeerd bij hogere tegenprestatie. Er is straks de basisinkomenssteun en de eco-regelingen. Uit de praktijktoets blijkt dat twee van de vier fruittelers aangaven de basisinkomenssteun niet een heel belangrijk inkomenscomponent te vinden. Toch kan de steun in magere jaren een voelbaar onderdeel van het inkomen zijn en daarmee belangrijk.
Uit de praktijktoets blijkt dat fruittelers een aantal van de onderdelen van de eco-regelingen al toepast. Zo is langjarig grasland, houtopstand en bufferstrook bij steeds twee of drie van de vier ondervraagde bedrijven al toegepast.