‘Handjes bij de plant en in het land’

Waar zijn we als tuinbouw zonder goede mensen? Poolse werknemers vinden emplooi in hun thuisland. Maar welke mensen behartigen de belangen van de tuinbouw in Den Haag?

We waren al gewend aan arbeidskrachten uit andere landen, maar de run naar goedkope arbeid houdt een keer op. Zeker gekoppeld aan misstanden op enkele bedrijven, die helpen het imago van de tuinbouw niet om nieuwe medewerkers aan zich te binden. Corona heeft blootgelegd dat er in meerdere ‘zware’ sectoren arbeidskrachten zijn verdwenen. De horeca krijgt haar roosters maar slecht gevuld en moet op sommige dagen de tent of delen van de locatie sluiten. Als mensen dan een keuze hebben, staat werken in de kassen of op het land niet als eerste op hun verlanglijstje.

Pas vaart achter robots als druk groot genoeg is

Zou echte innovatie nu dan van de grond komen? Al jaren is er onderzoek gaande naar tomaten-, komkommer- en paprikarobots. Tot op heden nog niet echt succesvol. Experimenten met rijdende planten, rijdende robots, vliegende robotinsecten en wat er nog meer voorbij gekomen is: innovatie komt pas echt op gang als het echt niet anders meer kan. Er moet een verbod zijn. Een besmettelijke ziekte uitbreken. Ongelukken gebeuren, voordat innovatie pas echt doorzet en er gezamenlijk geïnvesteerd wordt in nieuwe technieken. Zou de druk nu dan hoog genoeg zijn om tot echte doorbraken te komen? En wie gaat dat betalen nu de collectieve middelen zijn opgedroogd?

In de tuinbouw gaat het misschien wel té goed. Na zorgen in de eerste maanden van corona trok de vraag naar groenten en fruit snel weer aan. Hier liggen duidelijk kansen voor crossovers met andere sectoren om die doorbraken te realiseren. Er zijn al veel samenwerkingsverbanden met Delft en Eindhoven. Gelukkig ontstaan er weer dwarsverbanden via Greenports, KIJK, Topsectoren, Hortivation et cetera.

Vooral landbouw in Den Haag behartigd

Genoeg initiatieven, maar komt er ook al wat van de grond? Zijn er voldoende middelen beschikbaar om tot realisatie te komen? Zitten de goede mensen op de goede plek? Dit bracht me ook bij de laatste gedachte. Die belangen om innovatiegelden op tafel te krijgen, lopen ook via de Tweede Kamer. Welke mensen zitten daar nu om de belangen van de tuinbouw te behartigen? Het is vooral de landbouw die de boventoon voert.

Het draait uiteindelijk allemaal om mensen op de goede plek te krijgen. Of het nu gaat om handjes bij de plant, in het land, of die in Den Haag zijn beland.