Coöperatie Growers United krijgt apart bestuur voor teeltzaken

De coöperatie Growers United in Maasdijk (Z.-H.) heeft enkele interessante vernieuwingen doorgevoerd in haar besturingsmodel. Onder het coöperatiebestuur komt een productiebestuur waarin teeltspecifieke zaken als ontwikkeling teeltbedrijven en deelnemingen worden geregeld. Dat geldt ook voor zaken als innovatie en data. Zij krijgen van het coöperatiebestuur mandaten om zelfstandig te opereren.

Daarmee draagt bijvoorbeeld de productcommissie Tomaat (voorheen de vereniging Prominent) een deel van de taken over aan het productiebestuur. Een Prominent-bestuur bestaat feitelijk niet meer, stelt een woordvoerder van Growers United. Straks zijn er nog wel vier productgroepen, zoals tomaat. Telers in deze groepen praten over zaken als areaalverdeling of het invullen van belichte teelt en de kostenverdeling daarvan. Een besluit over die productieplannen neemt dan weer het productiebestuur.

Directie in coöperatiebestuur

Met dat getrapte model (coöperatiebestuur, productiebestuur en productgroep) wordt de organisatie slagvaardig en gesteld om de ambities voor 2030 te realiseren, stelt de woordvoerder. Zo is het coöperatiebestuur verantwoordelijk voor strategische besluiten, zoals de groeiambitie. Ook daar zit een vernieuwing. Dat Growers United-bestuur bestaat straks uit een combinatie van telers en directieleden. Growers United kiest zo voor een besturingsmodel dat onetier genoemd wordt in de coöperatiewereld.

Dat daar nog een productiebestuur onder hangt is een eigen toevoeging van Growers United. Een woordvoerder: “Het productiebestuur focust zich op de ontwikkeling van teelt, eigen teeltbedrijven en de ontwikkeling van de bedrijven van onze leden.” Het bestuur van Growers United zet hoofdlijnen uit en vraagt het productiebestuur wat de plannen voor volgend jaar zijn voor wat betreft de teelt. Zo wordt afgestemd of die plannen binnen de Growers United-strategie vallen.”

Een productiebestuur maakt telers niet direct slagvaardiger in de energiecrisis, stelt de organisatie desgevraagd. Bedrijven zorgen voor hun eigen energiepositie. Het afspraken maken over kosten van belichting, gebeurde al wel onderling.

Directie en bestuur in één coöperatiebestuur. Hoe werkt dat?

“De nieuwe structuur zorgt ervoor dat alle activiteiten als teelt, verpakken en commercie integraal benaderd worden. Specialisten binnen het directieteam borgen de kwaliteit van de uitvoering. Het bestuur richt zich op de strategische vraagstukken, zoals de toekomstambities. Door heldere verantwoordelijkheden voor directie, voorkomen we dat het bestuur zich met operationele zaken bezighoudt.”

Komt er een raad van commissarissen, of hoe is toezicht geregeld?

“Op dit moment heeft Growers United nog niet de behoefte een raad van commissarissen in te stellen. Deze staat naar onze mening te veel op afstand van de leden. Leden zijn nu juist intensief betrokken bij het uitzetten van de strategie. Zij beslissen uiteindelijk in de Algemene ledenvergadering (ALV). De ALV houdt toezicht op het hoofdbestuur en dat houdt toezicht op directie en uitvoerend productiebestuur. De ALV is en blijft dus het hoogste orgaan. Immers, we doen alles om het hoogste rendement voor onze leden te halen.”

Growers United maakte een verlies bekend van € 1,8 miljoen. Dat komt niet bij de telers terecht, maar vangt de coöperatie op. Wat was het probleem?

“Het verlies heeft niet met bezetting te maken, maar met opstartkosten en kinderziektes in het eerste jaar door de nieuwe technologie in het verpakkingsbedrijf, een volledig nieuw en geautomatiseerd ICT-systeem en een nieuwe organisatie waarbij de verpakkingsactiviteiten van vier productgroepen op één locatie samenkwamen. In 2022 zien we dat de problemen achter de rug zijn en is de verwachting dat de exploitatie van het verpakkingsbedrijf een positief resultaat zal laten zien.”