Telersvereniging Growers United gaat in haar proefkas bij PROOF in Honselersdijk het tomatenteeltsysteem van SAIA Agrobotics uitproberen. Daartoe hebben beide partijen vorige week een overeenkomst getekend.
De test gaat in eerste instantie om het laten groeien van tomatenplanten met luchtwortels. Later zal ook het transport van de planten naar een vaste geautomatiseerde bladpluk- en oogstunit worden getest. SAIA experimenteert sinds vorig jaar al met het hele proces van teelt tot en met oogst in de eigen proefkas in Ede. De tomatenplanten in die kas zijn niet de tot meer dan 20 meter lang doorgegroeide tomatenplanten vast wortelend in een substraatmat. Ze zijn gemiddeld maar iets meer dan 3 meter lang, van de kop bovenaan tot aan de luchtwortels, die onderaan hangen in een met flappen afgeschermd groeimedium van mist met alle benodigde voedingselementen erin.
Eens in de zoveel tijd gaan die planten in de kas in Ede aan die transportrail op transport naar de verwerkingsruimte. Daar komen ze eerst langs een opstelling met zes camera’s. Die camera’s maken van elke voorbij komende plant foto’s van het blad en de rijpende trossen. Van alle kanten, dus sowieso genoeg data over de toestand van de plant en de oogstbaarheid van de vruchten.
Snijmachine met robotogen
De planten met oogstbaar product gaan dan langs de vaste robotunit, niet meer dan een snijmachine met ‘ogen’. Terwijl de hangende tomatenplanten hun bedaarde gangetje door de verwerkingsruimte vervolgen, beweegt die snijunit mee, langs de onderaan kale stengel omhoog komend en het blad en de tros er netjes af snijdend. De geoogste trossen en het afgesneden blad gaan op een lopende band verder de schuur in, op weg naar de verpakking of naar de groenafvalbak. De hangende tomatenplanten, onderaan nu ietsje kaler en lichter, nemen, in nog steeds hetzelfde gestage tempo, de afslag de kas weer in. Om daar weer met rust te worden gelaten tot de volgende tros tot wasdom zal zijn gekomen.
Bladplukrobot en oogstrobot in één
De machine in de schuur is dus bladplukrobot en oogstrobot in één. En meer hoeft het ook niet te zijn als de tuinder aan meer ook geen behoefte heeft. Er komen in de kas nog wel medewerkers langs voor het draaien en dieven – al kan dat ook met een extra werkgang in de schuur. En een nieuw klusje waar deze planten aan worden onderworpen, gebeurt onderaan de plant. Want wat er bovenaan bij groeit, dat gaat er onderaan af. Dat houdt de planten goed transporteerbaar. Dat het bijknippen van de wortels kan gebeuren zonder dat dat ten koste gaat van de opbrengst van de plant, dat is ondertussen ‘gevalideerd’ in de proefkassen van Botany. En ook bij zaadveredelaar BASF-Nunhems heeft een unit van dit teeltsysteem proefgedraaid.
Levert teeltsysteem goed product en rendement op
Het is er Growers United nu met name om te doen dat het teeltsysteem met de luchtwortels inderdaad tomaten oplevert die voldoen aan alle eisen, die de afnemers stellen en of het teeltrendement zich kan meten met het rendement van de teelt zoals die nu te doen gebruikelijk is bij de telers van Prominent. De combinatie met het transporteren van de planten naar een in Growers United R&D Center in Honselersdijk te installeren snijunit staat voor 2026 gepland.
