Grotere Poolse appeloogst geeft prijsdruk

De afzet op de Europese appelmarkt krijgt te lijden onder de overvloedige pluk in Polen. Dat zegt Helwig Schwartau van het Duitse marktonderzoeksbureau AMI.

Het is nog wachten op de officiële voorraadcijfers per 1 november, maar alles wijst erop dat Polen duidelijk meer gaat plukken dan de tijdens PrognosFruit in augustus voorspelde 4.170 duizend ton. Gerekend wordt op wellicht zo’n 10% meer. Een vermoedelijk wat voorzichtige schatting in augustus in combinatie met goede uitgroei van appels in Polen is daarvan de oorzaak.

Export lastig maar noodzaak

Als producent van ongeveer een kwart van de appels in Europa en een beperkte binnenlandse markt is export voor Polen van groot belang. Door de toegenomen spanningen staat de export naar Wit-Rusland, en indirect naar Rusland, onder druk. Voor verdere bestemmingen, als India, heeft Polen, net als andere EU-landen, last van de hoge transportkosten en toenemende concurrentie van opkomende appelproducerende landen als Turkije. Een wat latere oogst met dus een korter afzetseizoen helpt ook niet.

Groot aandeel industriefruit

Vanouds is een groot deel, tot wel zo’n 60%, van de appels uit Polen bestemd voor verwerking. Positief is dat door een hoge packout van de Duitse telers en zwaar tegenvallende oogst aan ‘streuobst’ van de particuliere fruitbomen de vraag naar industriefruit in Duitsland best groot is. Polen vult dat voor een groot deel aan, maar wel voor veel lagere prijzen dan het Duitse fabrieksfruit. Waar in 2019-‘20 en 2020-‘21 de fabrieksprijs in Polen beduidend boven 10 cent per kilo lag, moeten ze nu het met prijzen van rond 6,5 cent per kilo doen.

Met een fabrieksprijs van rond 11 cent per kilo, ligt deze prijs in Duitsland op hetzelfde niveau als de laatste seizoenen. De transportkosten van Polen naar Duitsland en het grotere aanbod in Polen verklaren mede dat verschil. In heel Europa zijn dit seizoen duidelijk meer fabrieksappels dan vorig jaar op de markt. Daar staat tegenover dat China als grote producent van appelsapconcentraat veel last heeft van de hogere transportkosten en schaarste aan containervervoer.

Poolse uitbreiding te te snel

Polen lijkt de rekening te betalen voor de vaak met subsidiegeld sterk gestimuleerde inplant van appels in de afgelopen decennia. De Poolse fruitteelt heeft een enorme uitdaging om in een seizoen als dit een te grote prijsdruk te voorkomen. Ook in het afgelopen seizoen waren er volop afzetproblemen voor Poolse appels. Er is veel onvrede onder de Poolse fruittelers, die volop acties voeren voor hogere appelprijzen. Of dat een realistisch doel is, daar zet marktanalist Schwartau zijn vraagtekens bij. Hij ziet met een grotere Europese oogst in het achterhoofd nog niet direct grote volumes Poolse tafelappels op de Duitse markt komen. Toch zal het aanbod aan laaggeprijsde Poolse appels wel voor prijsdruk op de Duitse en Nederlandse appelmarkt zorgen.