Groenteteler: heropening horeca beter dan steun

Dat zegt Hans Elenbaas, zeegroenteteler uit Middelburg. Elenbaas teelt en handelt in zeegroente met afnemers in het horeca- en retailkanaal. Elenbaas draait nu niets door, maar dat dreigt wel als het Nederlandse zeegroenteseizoen in juni echt begint. Nu importeert de Zeeuwse teler minder zeegroente omdat horeca-afnemers zijn afgehaakt. “Sommige stromen van mijn buitenlandse leveranciers zijn ook stilgevallen door de coronacrisis. We kunnen door afzet aan retail op zo’n 50% van de omzet van 2019 doordraaien. Daarmee houden we het bedrijf draaiende, maar het is dus niet zo dat het plusje naar de retail goedmaakt wat we verliezen bij horeca.”

Hans Elenbaas (links) voorziet grote marktimpact als horecakanaal lang dicht blijft. – Foto: Input Output Fotografie

Innovatie valt stil

Elenbaas startte met overheidssteun nieuwe teelten als zeebanaan en zeevenkel. Vernieuwing van teelten zal stilvallen als het horecakanaal niet snel herstelt. “Voor deze nieuwe producten ligt de afzet straks echt stil. Dat is een product voor horeca. Ik kan ze wel even laten staan, maar uiteindelijk moet ik toch doordraaien. Zeekraal loopt wel. Gelukkig is de verkoop via retail en markten wel goed. Ik heb allerlei innovatieprojecten in mijn hoofd, maar die zal ik dan moeten laten vallen.”

Debiteurenrisico

Veel factoren zijn nog onduidelijk, waardoor de schade op het bedrijf van Elenbaas nog niet valt te overzien. Wat is bijvoorbeeld het debiteurenrisico? “Als het nog een jaar duurt voordat horeca herstelt, wordt het een lastig verhaal voor veel toeleveranciers van horeca. De zwakke partijen gaan omvallen. We kijken altijd al goed met wie we zaken doen. Een verzekering moet wel zinvol zijn.” Elenbaas is geen lid van een afzetorganisatie, waarin het debiteurenrisico is afgedekt.

Eerlijke prijs

Wat zal het effect zijn van de coronacrisis op het prijsniveau voor zeegroente? Het zet de prijzen onder druk, denkt de teler. “Maar goed ondernemerschap betekent dat je een eerlijke prijs vraagt voor je product. Hier en daar zie je dat je dat gegund wordt, maar hier en daar ook niet. We komen straks ook in een hele andere markt met druk op de ketel bij bedrijven. Ze willen hun product misschien kwijt. Er gaan verschuivingen komen, maar ik kan niet anders dan een redelijke prijs vragen, anders kun je je bedrijf niet continueren.”

Op een gegeven moment is de schade van de maatregel ook groter dan het virus zelf, al besef ik dat het voor getroffenen vreselijk is

Steunpakket

Van het steunpakket specifiek voor landbouw heeft de zeegroenteteler nog geen duidelijke verwachting. Het wegvallen van de afzet maakt dat Elenbaas tot de doelgroep van de regeling behoort. Als hij moest kiezen, zou hij voor voorzichtige opening van het horecakanaal kiezen. De schade is anders niet te overzien. “Ik ben ook bioloog en kan inzien dat we nog niet van het virus af zijn. Dat kunnen we zo weer terug krijgen. Op een gegeven moment is de schade van de maatregel ook groter dan het virus zelf, al besef ik dat het voor getroffenen vreselijk is.”