De vraag naar groenten uit Zuidelijke landen neemt voorzichtig toe. De handel rekent op een krap groentenaanbod augustusmaand als het effect van de hittegolf in Zuid-Europa op de teelt doordringt.
Is de daghandel al geconfronteerd met extra vraag naar groenten uit Zuid-Europese landen waar extreme temperaturen heersen? Veiling REO in Roeselare heeft de blik op Zuid-Europa gericht. Kopers melden ‘wat vlotter te werken’ in landen als Spanje, Portugal en Griekenland.
“Het gaat dan om prei en andere vollegrondsgroenten en bepaalde types tomaten. Een voorbeeld is vleestomaten die al meer richting Griekenland en Spanje worden uitgevoerd. Italië is ook groeiend voor ons, maar daar is Nederland denk ik sterker aanwezig”, zegt commercieel directeur Dominiek Keersebilck. Niet altijd kan het uit om product naar Griekenland te verschepen vanwege de prijs of bewaarproblemen als nu bij broccoli.
‘Uitwassen gaan we nog zien’
Twee grote Nederlandse exporteurs laten onafhankelijk van elkaar weten dat het effect van de extreme hittegolven te verwachten is in augustus. “De uitwassen gaan we nog zien. Het is eigenlijk nog maar een paar dagen, die hitte. Spanje heeft al een hittegolf gehad, kreeg toen even normaal weer en nu die extreme hittegolf. We gaan het pas over twee weken zien als bijvoorbeeld aan de Italiaanse zijde de productie wat tegenvalt en ze meer komen inkopen”, stelt een directielid van een Limburgse exporteur. Tegelijk is dit ook geen extreem beeld, omdat de hitte in Zuid-Europa voorgaande jaren ook de deur openzette voor Nederlands product in de zomer.
Dat de effecten van de hittegolf nu nog niet sterk doorklinken in de vraag bewijst wel de Nederlandse dagmarkt. Prijzen tonen zich niet over de hele breedte bijzonder sterk. De vraag uit Zuid-Europa zou daarmee in goede aarde vallen. “Waar hadden we gestaan als we met deze grote volumes een gewone zomer hadden gehad?”, vraagt het directielid zich af. Het beleveren van Zuid-Europese markten in de zomer is niet nieuw om lokale productie aan te vullen bij extreem weer. In 2022 was de vraag uit Zuid-Europa ook sterk en breed (naar veel producten).
Situatie Spanje ‘niet ongewoon’
Zal de hitte ook indirect effect hebben op de afzet van groenten later dit jaar? Zullen plantdata opschuiven naar achteren, waardoor teelten in bijvoorbeeld Spanje vertraging oplopen? De handel voorziet het.
Jan van der Blom, entomoloog bij de Spaanse coöperatie Coexphal in Almería, ziet nog weinig problemen in het zuidelijke teeltgebied Almería. Telers werken ter verkoeling meer en meer met bevochtigers, naast het bekende krijt. De paprikaplanten worden nu de kas ingereden, bij de meeste telers staat het gewas al.
In deze fase van het seizoen is die hitte minder bepalend voor het verloop van het komende seizoen
Een vergelijking met vorig jaar is nog niet te maken. “Vorig jaar hebben we veel problemen gehad in september en oktober. Toen was het uitzonderlijk warm. Omdat planten veel te hard gingen, was de productie in januari al over het hoogtepunt heen. In deze fase van het seizoen is die hitte minder bepalend voor het verloop van het komende seizoen.”
Teeltbedrijf P.J. Laan en zn. Andijk BV heeft teelt in Spanje (Sevilla). Ook teler Manus Laan wijst op een vooralsnog normaal beeld in Spanje. De plantdata voor Laan komen pas over een maand in beeld, dus direct raakt de hitte Laan niet. Op dit moment is in de Spaanse teelt wel wat effect van hagelschade en droogte. “In sommige gebieden wordt daardoor minder geteeld”.
Contractoverleg
De eerste supermarkten zijn al bezig met de inkoopcontracten voor komende winter. De Spaanse onzekere leveringen van afgelopen winter bepalen daar nu vooral het sentiment. Of deze hittegolf die onderhandelingen verder bemoeilijken, is in deze fase moeilijk te zeggen voor vruchtgroenten en vollegrondsgroenten. De verwachting is dat onderhandelingen nog wel enige tijd lopen en ook telers niet te snel tekenen.