‘Groenbemester: kijk uit met mengsels’

Hortinova-adviseur Johan van de Logt was vorige week positief verrast over de conditie van de kleigrond die hij op Walcheren naar boven schepte. Het graafwerk vond plaats op een bloemkoolbijeenkomst in Middelburg over het onderwerp ‘bodemkwaliteit en hoe die te verbeteren’. Een waarschuwing: kijk uit met groenbemestermengsels.

Vind je regenwormen, dan is dat bijna altijd positief.

Profielkuil graven

Op de door Rijk Zwaan georganiseerde bijeenkomst bij teler Rien Dieleman werd de gewasstand uitgebreid besproken. Naast de rassenkeus werd daarbij ook gekeken naar de invloed van de bodem. Hoe de bodem erbij ligt, wordt vaak al grotendeels duidelijk tijdens het graven van een profielkuil, aldus Van de Logt. Dan gaat het over de moeite die het kost om de grond los te wrikken, verschillen in de weerstand, de manier waarop de grond breekt, de kleur, de vorm van de breukvlakken en de aanwezigheid van wortels, gangen en organismen als wormen. Wat dit laatste aspect betreft was het raak op de beide percelen waar tijdens de bijeenkomst werd gegraven. “Vind je regenwormen, dan is dat bijna altijd positief.”

_{Lees verder onder de foto}

Hortinova-adviseur Johan van de Logt graaft tijdens de bloemkoolbijeenkomst op Walcheren een gat om een idee te krigen van de bodemkwaliteit. Die was verrassend gunstig, wellicht ook in de hand gewerkt door het effect van krimpscheuren in de zomer. – Foto: Joost Stallen

Krimpscheuren

Verder bleek de grond onderin de bouwvoor en iets eronder niet of amper verdicht. Dat viel ook op. Een mogelijke verklaring is dat er op Walcheren door de afwezigheid van geschikt (lees, zoet) water in de zomer nauwelijks of niet beregend kan worden. In de daardoor soms flink uitdrogende grond kunnen dan flinke, diepe krimpscheuren ontstaan. Een teler: ‘dat is altijd beter dan woelen’.

Veel belangstelling, beperkte kennis

Minder zichtbaar is dat het organische stofgehalte van de zuidwestelijke kleigronden aan de lage kant is. Die zit meestal rond de 2%, aldus Van de Logt, 3% organische stof zou volgens hem beter zijn. Het opkrikken van de hoeveelheid organische stof kan met compost, met populaire groenbemesters als Tagetes en Japanse haver en met mengsels van verschillende groenbemestende gewassen. Van de Logt: “Daar is ook veel belangstelling voor, maar de kennis over effecten op het bodemleven staat in de kinderschoenen. Groenbemestermengsels geven bovengronds een impuls aan de biodiversiteit, maar ook ondergronds. Dat kan bijvoorbeeld zorgen voor een toename van populaties met aaltjes. De vraag is of dat gunstig is.”

Gewasmengsels op proefboerderij Vredepeel

Op proefboerderij Vredepeel (zandgrond) gaven gewasmengsels een toename van aaltjessoorten als Pratylenchus en Trichodorus, maar ook een toename van roofaaltjes. “Je schrikt van de aantallen het gewas ondermijnende aaltjes, maar ziet met die roofaaltjes ook een compenserend effect ontstaan. Wat is dan wijsheid: wel of niet kiezen voor mengsels, en hoe samengesteld? Dat moet de komende jaren duidelijker worden.”

Van de Logt heeft wel een duidelijk advies: Voor gewassen als bloemkool geen mengsels gebruiken met brassica-achtigen als mosterd en bladrammenas. Verder is aan te raden bij de inzet van groenbemesters regelmatig aaltjesmonsters te laten nemen.