Welbeschouwd heeft biologisch alles in zich: duurzaam, een sterk logo en positief imago omtrent smaak, gezondheid en welzijn. Hoe kan het dan dat het areaal biologisch teelten slechts een schamele 4% beslaat? Nederland staat op de Europese ladder in de onderste regionen, met alleen Roemenië, Polen, Bulgarije en Ierland onder zich.
Het antwoord is simpel: de markt is er niet! De kritische burger hanteert als consument andere maatstaven. De portemonnee dicteert het koopgedrag. De consument is niet bereid om meer te betalen voor het extra pakket maatregelen. Op dit moment speelt inflatie een rol. Het is echter te simpel om het alleen hier op af te wenden. Prijs speelde altijd al. Kennis is zo’n ander veelgebruikt argument. Maar ook dit is bijna niet meer vol te houden met alle marketing. Mogelijk is de consument ook wel tevreden met On the way to PlanetProof en/of 1 ster van het Beter Leven-keurmerk.
Natuurlijk is er een pot geld, maar dat alleen is niet genoeg. Net zo min als de helpdesk die tuinders moet helpen om over te schakelen
15% biologische landbouw in 2023
En toch heeft de politiek biologisch omarmd. Te beginnen in Brussel. De Europese Commissie wil dat in 2030 op een kwart van het Europese areaal biologisch wordt geteeld. Commissaris Frans Timmermans presenteerde het Organic Action Plan in maart 2021 als onderdeel van de Green Deal. Nederland geeft daar met het Actieplan voor Groei invulling aan. Minister Piet Adema stuurde dit plan net voor de kerst naar de Tweede Kamer. Nederland gaat voor 15% in 2030. En dat zal al lastig genoeg zijn. Natuurlijk is er een pot geld, maar dat alleen is niet genoeg. Net zo min als de helpdesk die tuinders moet helpen om over te schakelen.
Keuze bij consument weghalen
Communicatie-goeroe Marcel Schuttelaar wrijft het op de Biobeurs in Den Bosch er nog maar eens fijntjes in. Meer en betere communicatie werkte niet, en gaat nu ook niet werken, betoogt hij. Je moet de keuze bij de consument weghalen. Supermarkten/verwerkers moeten hierin het voortouw nemen. Plus doet dit al met zuivel. HAK gaat dit doen. Vanaf 2027 verwerkt dit bedrijf alleen nog biologisch geteelde groenten en peulvruchten uit Nederland. In de horeca zijn enkele initiatieven.
De doorbraak moet van ketenpartijen komen, zoveel is wel duidelijk. Den Haag komt de biologische sector niet tegemoet met btw- of anderszins prijsplannen. Adema negeert de smeekbedes daartoe vanuit de groene lobby.
Landbouwakkoord
De minister zet ook in op het Landbouwakkoord. Deze gespreksronde waarin alle betrokken partijen hun zegje kunnen doen, lijkt zo’n beetje de remedie voor alle kwalen. LTO Nederland heeft al aangegeven dat alles mogelijk is, als er maar een boterham voor de boer en tuinder overblijft. Dit zogenoemde verdienmodel is cruciaal.
Terug naar het probleem: vraag en aanbod. Dit basisprincipe moet in elke schakel van de keten gelden. Misschien dat alle betrokkenen die les economie nog eens kunnen volgen.