Goede energiemix voor verduurzaming bij Kwekerij Overgaag

Kwekerij Overgaag heeft vorig jaar in Maasland een nieuwe paprikakas met luchtbehandelingskasten gebouwd en in Honselersdijk een nieuwe sorteerhal. Kwaliteit, efficiënter werken en omgaan met energie staat hoog in het vaandel. Voor verduurzaming is er een goede energiemix.

Vorig jaar heeft het paprikabedrijf 2 projecten gerealiseerd: de nieuwbouw van de 4 hectare grote kas in Maasland en de nieuwe sorteerhal van 5.500 vierkante meter in Honselersdijk. De sorteerhal is dit jaar in gebruik genomen. In de hal staat een Aweta-sorteermachine met Pliant-besturing. “Hierdoor hebben we minder mensen nodig voor het sorteren van de paprika’s”, zegt Wouter Overgaag. “Het model is nog in ontwikkeling, maar kan goed op kwaliteit sorteren.” Afhankelijk van het vruchtgewicht en de kwaliteit kan er 14 tot 15 ton per uur worden verwerkt. De paprika’s gaan los in 5 en 10 kilo dozen of kratten. “We verpakken in het fust wat de klant wil, maar doen geen kleinverpakking.”

Naam: Kwekerij Overgaag
Plaats: Honselersdijk (Z.-H.)
Directie: de broers Wouter (teelt (foto)) en Gerrie (energie en projecten) en neef John (algemeen en arbeid) Overgaag.
Oppervlakte: 3 locaties in Maasland (9 hectare), De Lier (14 hectare) en Honselersdijk (12,5 hectare).
Teelt: rode blokpaprika op steenwol van het ras Alzamora (Rijk Zwaan) en één kas met Margarethe (Enza). De teelt wordt normaal tussen half november en half december geplant. Vanwege de nieuw gebouwde kas van 4 hectare in Maasland was planting pas op 29 december 2023 mogelijk. Een oude kas is als laatste op 8 januari 2024 geplant. De teelten lopen door tot begin november om half november weer te planten.

Voor optimalisering van de teelt worden komende winter de teeltgoten in een kas vervangen. Hierdoor kan daar ook pas later worden geplant.

Bijzonderheden: het paprikabedrijf is aangesloten bij Harvest House.

Luchtbehandelingskasten

In de nieuwe kas zijn met de bouw 12 (6 dubbele) luchtbehandelingskasten in het glasdek boven het betonpad geïnstalleerd. De kasten hebben een capaciteit van 4,6 kuub per voerkante meter per uur en blazen zowel links als rechts de lucht boven het gewas de kap in. De paprikateler: “Met de luchtbehandelingskasten kunnen we ontvochtigen, waardoor we meer uren met twee gesloten energiedoeken toch een goed klimaat kunnen behouden. Voorheen werd er met een verwarmingsbuis drooggestookt om het vocht af te luchten.”

Voordat ze de luchtbehandelingskasten kochten, zijn ze bij collega-telers van tomaat en aubergine gaan kijken. “Die zijn er net als wij enthousiast over. In nieuwbouw is het makkelijk om ze gelijk te installeren, maar het kan natuurlijk ook in een bestaande kas.”

De luchtbehandelingskasten zuigen relatief drogere lucht van buiten aan, die iets boven de kastemperatuur wordt opgewarmd en vervolgens de kas in wordt geblazen. “Voor de toekomst zien we dit systeem zeker zitten om energie te besparen en te verduurzamen. We verwachten er 20% energie mee te besparen. Omdat we er pas het eerste jaar mee werken, moeten we er nog mee leren omgaan. Soms zijn we te voorzichtig geweest, maar het gaat steeds beter.”

Bij Geo Power-aardwarmte

Voor aardwarmte is de locatie in Maasland aangesloten op Geo Power, waarvan het paprikabedrijf ook aandeelhouder is. Voor de locatie in Honselersdijk zijn ze klant bij Trias. De locatie in De Lier wordt op termijn aangesloten op aardwarmte, omdat daar het leidingennetwerk nog naartoe moet worden aangelegd.

Op elke locatie staan twee wkk-installaties. “De wkk’s draaien nog als de stroomprijzen gunstig zijn. Dat is niet meer zo vaak het geval als een paar jaar geleden, toen we de pieken in de stroomvraag goed konden opvangen. Nu is er veel meer zon- en windenergie, waar we zelf ook aan mee doen”, aldus Overgaag.

Op de sorteerhal in Honselersdijk liggen 2.300 zonnepanelen. De opgewekte elektriciteit wordt gebruikt voor de koeling. “Als de stroom daar niet voor nodig is, wordt het aan het elektriciteitsnet geleverd. Als dat niet kan, worden de panelen afgeschakeld.” Op de bedrijfsruimte in De Lier komen eveneens zonnepanelen te liggen.

Voor een goede energiemix maakt het paprikabedrijf ook gebruik van een e-boiler in Maasland en Honselersdijk, beide met een vermogen van 1,2 MW. “Bij een elektriciteitsoverschot en warmtevraag zetten we hiermee de elektriciteit om in warmte.”

Automatisch watergeefsysteem

Het paprikabedrijf werkt sinds kort met Source Irrigation Control, het automatische watergeefsysteem aan de hand van de weersverwachting. “De computer bepaalt wanneer en hoeveel water er wordt gegeven. Hiervoor zijn we vanaf begin juli bezig geweest om verschillende parameters in te stellen, zoals het percentage drain dat je wilt hebben over de hele dag, bij welke druppelbeurt de eerste drain en het percentage dat je met de mat wilt interen. Dat heeft ook even tijd gekost om de parameters goed in te stellen”, vertelt de paprikateler. Voor een goede meting zijn draadloze drainsensoren geïnstalleerd, die de drain van drie steenwolmatten in een lepelbak registreert.

“Het voordeel van dit automatische watergeefsysteem is dat het model elk kwartier wordt ververst en, indien nodig vanwege de weersverwachting, de watergeefstrategie aangepast. Die aanpassingen gebeuren met het watergeefprogramma in de computer niet automatisch, maar moet je als teler dan zelf doen.”

In een digitale plantregistratie op een iPad is door een medewerker in de kas aan te geven wat er is veranderd ten opzichte van de vorige keer.

Digitale plantmetingen

Voor de plantmetingen wordt de Source Plant App gebruikt om te weten hoe de plant erbij staat. In een digitale plantregistratie op een iPad is door een medewerker in de kas aan te geven wat er is veranderd ten opzichte van de vorige keer. Hoeveel bloemen en gezette vruchten erbij zijn gekomen, in hoeverre de vruchten verder aan het doorkleuren zijn en meer. De app berekent vervolgens het aantal vruchten per vierkante meter en hoe snel een bloem zich ontwikkelt tot rijpe paprika. Deze berekeningen hoeft de teler dus niet zelf meer te doen, wat zorgt voor betrouwbaardere data over de status van de plant.

Overgaag: “De gelabelde planten in de meetvelden worden wekelijks gemeten om de groei en oogstprognose te bepalen. Hiervoor moeten we nog wel de kas in om de planten te bekijken en de gegevens in de app te zetten. We hoeven deze nu niet meer vanaf papier in de computer te zetten. De gegevens worden direct digitaal vanaf de app naar de pagina van de weekrapporten met de oogstvoorspelling gestuurd.”

Nadat het bedrijf vorig jaar al met het digitale plantmetingensysteem was begonnen, werkt het systeem nu goed. “We moesten er eerst mee leren werken om het allemaal goed te krijgen. Soms denkt een medewerker dat hij goed telt, maar blijkt het toch niet zo te zijn.”

Versnelling toelating groene middelen

“Het middelenpakket tegen onder andere luis, trips en rups wordt steeds smaller. Versnelling in de toelating van groene middelen met laagrisicostoffen is hard nodig. Want we zetten wel volop biologische bestrijders uit, maar het ene jaar loopt het beter dan het andere jaar.” In de paprikateelt heeft het bedrijf nog weleens last van de groene stinkwants, Nezara viridula, waar niet veel tegen te doen is. “We zetten wel sluipwespen uit die stinkwantseieren parasiteren, maar dat werkt niet helemaal 100%. We scouten goed en knijpen die stinkwantsen dood. Dat is wel arbeidsintensief.”

Niet verder uitbreiden

De paprikateler geeft aan dat verder uitbreiden niet in de planning ligt, maar dat ze mooie kansen wel pakken. “Ons doel is om het elke dag een beetje beter te doen op het gebied van kwaliteit, efficiënter met energie en arbeid om te gaan en het middelengebruik te reduceren.” Het efficiënter werken en met energie omgaan is terug te zien in de locatie Maasland. Door de uitbreiding met 4 hectare is de aardwarmte nu beter te benutten. “Deze locatie is te groot voor één bedrijfsleider. Bij de samenstelling van het managementteam hebben we er dan ook voor gekozen om een arbeidsmanager en een teeltmanager aan te stellen”, besluit Overgaag.