Glyfosaat vijf jaar toegelaten

28-11-2017 Updated on: 07-11-2022

Vollegrond Nieuws

Foto: Hans Prinsen

Onkruidbestrijder glyfosaat wordt voor een periode van vijf jaar toegelaten.

Dat hebben de Europese lidstaten in Brussel in meerderheid besloten. Nederland stemde voor de toelating van het middel.

Europees commissaris Vytenis Andriukaitis zei in een eerste reactie dat de lidstaten hebben laten zien dat ze – als ze dat willen – verantwoordelijkheid kunnen nemen.

Jarenlange discussie over toelating

Met het besluit in het beroepscomité is een eind gekomen aan een jarenlange discussie over de toelating. Aanvankelijk wilde de Europese Commissie een toelating van 15 jaar. Dat werd, onder druk van de publieke en politieke discussie, in de loop van de tijd ingekort.

De Europese Commissie had in het voorstel geen nadere voorwaarden gesteld aan de toelating. Er zijn ook geen bepalingen opgenomen over uitfasering van het gebruik van de onkruidbestrijder.

Is glyfosaat wel of niet gevaarlijk?

Glyfosaat is een werkzame stof waarvan het internationaal kankeragentschap van de Wereldgezondheidsorganisatie zegt dat het voor de mens waarschijnlijk kankerverwekkend is. De Europese voedselveiligheidsautoriteit, het Europees agentschap voor chemicaliën, het Duitse instituut voor risicobeoordeling en een werkgroep van Wereldgezondheidsorganisatie en Wereldvoedselorganisatie hebben geconcludeerd dat er geen volksgezondheidsgevaren zijn bij normaal gebruik.

Beroepscomité ingeschakeld

Het beroepscomité in Brussel werd door de Europese Commissie opgeroepen om een besluit te nemen, nadat de lidstaten er op 9 november niet uitkwamen in het permanent comité voor planten, dieren, voeding en veevoer (Scopaff). Toen was er weliswaar een meerderheid van de lidstaten voor toelating, maar de meerderheid was te klein om te komen tot een gekwalificeerde meerderheid.

Tegenstanders van glyfosaat hebben dit jaar vaak in Brussel geprotesteerd. – Foto: AFP

Lidstaten overgehaald

Bij de stemming van maandag 27 november bleek een aantal lidstaten zich niet langer te onthouden, maar te zijn overgehaald tot het vóór-kamp. Dat waren Bulgarije, Duitsland, Polen en Roemenië. Tegen toelating stemden België, Griekenland, Frankrijk Kroatië, Italië, Cyprus, Luxemburg, Malta en Oostenrijk. Portugal onthield zich van stemming.

‘Goed dat onzekerheid voor boeren is weggenomen’

Copa Cogeca teleurgesteld

Ondanks het besluit om de onkruidbestrijder toe te laten, toonde de Europese koepel van landbouworganisaties Copa Cogeca zich teleurgesteld. “Het is goed nieuws dat er een besluit is genomen en de onzekerheid voor boeren is weggenomen.” Volgens Copa Cogeca hebben de Europese lidstaten onvoldoende oog gehad voor de voordelen van het middel, bijvoorbeeld bij het tegengaan van bodemerosie.

Greenpeace betreurt toelating

Milieuorganisatie Greenpeace betreurt de toelating, ook omdat met het besluit de wens van een burgerinitiatief om het middel te verbieden is genegeerd. Het Europees Parlement riep eerder op het gebruik van glyfosaat in vijf jaar uit te faseren.

Lees ook: ‘Gewasbescherming: 5 vragen en 5 antwoorden’

Argentinië alert op glyfosaatban

Argentinië bereidt zich voor op de mogelijke afschaffing van glyfosaat in de Europese Unie (EU). Argentinië gaat het gebruik van genetisch gemodificeerd sojazaad toelaten dat resistent is tegen gewasbeschermingsmiddelen, anders dan glyfosaat.

Dit meldt persbureau Reuters. Door zaad in te zetten dat niet resistent is tegen glyfosaat, wordt er niet met glyfosaat gespoten om het gewas niet aan te tasten.

Export sojaschroot

Het debat in de EU over het wel of niet toelaten van glyfosaat als onkruidbestrijder, baart Argentinië zorgen. De nummer 1 exporteur van sojaschroot en de nummer 3 exporteur van sojabonen in de wereld voelt een bedreiging voor de export naar de landen in de EU.

Het is volgens Gustavo Lopez, directeur van het Argentijnse consultancybedrijf Agritrend, niet duidelijk of een glyfosaatverbod in de EU gevolgen heeft voor de sojavrachten vanuit Argentinië. Desondanks worden er maatregelen genomen.

GMO-sojazaad

Het landbouwministerie van Argentinië liet in een verklaring weten dat verandering nodig is. Voor het GMO-sojazaad dat gebruikt wordt, moeten onkruidbestrijders ingezet worden die geen gezondheidszorgen opwekken, zoals glyfosaat wel doet. De bedrijven Syngenta en Bayer hebben de Argentijnse regering toestemming gevraagd voor het gebruik van het zaad dat niet resistent is tegen glyfosaat.

In de eerste negen maanden van 2019 heeft Argentinië 7,5 miljoen ton sojaschroot naar de EU geëxporteerd. Verwacht wordt dat 16,8 miljoen hectare ingeplant zal worden voor de oogst van 2017-’18.

Mede-auteur: Carolien Kloosterman