Glastuinder kan niet zielig doen over gastaks

Ergens in de enorme stapel Prinsjesdagdocumenten zat het wetsvoorstel Fiscale Maatregelen Glastuinbouw verstopt. Uiteraard niet ‘verstopt’ in de hoop dat niemand het zou zien. Maar wel tot nu toe ondergesneeuwd onder allerlei andere zaken, die zowel in de politieke arena als voor de algemene media kennelijk interessanter zijn. Zoals bestaanszekerheid voor lage en middeninkomens, brandstofaccijnzen en deze week de Spreidingswet.

Dat de bestaanszekerheid van een paar duizend glastuinders en hun medewerkers op de tocht staat door de aanpassingen aan de energiebelasting, dat heeft landelijk nog weinig tot geen aandacht gekregen. De vraag is hoe vervelend dat nou precies is.

Kassen missen de aaibaarheidsfactor

Het volk achter je krijgen

Immers, aandacht is vooral zinnig als je overduidelijk onrecht wordt aangedaan. Het volk moet met hart en ziel achter je willen gaan staan, omdat het direct met je grieven mee kan voelen én overtuigd is van je goede trouw én van je meerwaarde voor de natie. In geval van de glastuinbouw is dat nog best ingewikkeld.

De aaibaarheid van kassen

Want aan de glastuinbouw kleeft van alles. Ja, we eten die tomaten en komkommers uit de kassen wel, maar of die nou echt zo lekker en gezond zijn… En ja, ze gebruiken wel beestjes tegen ziekten en plagen, maar spuiten ze niet ook nog van alles, wat nog steeds in het slootwater wordt gevonden? En er werken toch vooral Polen in de kassen? En waarom zouden we per se tomaten moeten telen in de winter? Laat staan bloemen! Kassen missen de aaibaarheidsfactor.

Bondgenoten zoeken in de Haagse arena

In de politieke arena, momenteel onoverzichtelijker dan ooit, is het ook zo makkelijk nog niet om bondgenoten te vinden. Klimaatminister Rob Jetten zal niet snel op de rem gaan staan. De afbouw van het voordeel dat de glastuinbouw met een eigen gastarief eigenlijk al een halve eeuw geniet, dat is toch immers juist een voorbeeld van hoe D66 wil dat we gaan stoppen met die gewraakte ‘fossiele subsidies’.

‘Als er één sector is die dit kán…

De partijen die de tuinbouw traditioneel een nóg warmer hart toedragen, zoals de andere drie regeringspartijen VVD, CDA en CU, zouden zomaar kunnen komen met het verhaal: ‘als er één sector is die dit kán, dan is het de glastuinbouw’. Precies namelijk wat de sector zelf al een kwart eeuw roept, alleen al met die schitterende slogan Kas Als Energiebron.

Een ding is makkelijk uit te leggen: dat groente en bloemen hiermee veel duurder zullen worden

Complexiteit achter simpele slogan

Natuurlijk ligt het allemaal veel complexer dan die slogan. Leg maar uit hoeveel verschillende soorten glastuinbouwbedrijven er zijn, met allemaal een eigen energiemix (en dus ook lang niet allemaal evenveel pijn van deze fiscale maatregelen). Leg maar uit dat het eigenlijk slimmer zou zijn om juist die tuinbouw-WKK’s vol te kunnen blijven inzetten als flexibel instrument tegen de instabiliteit van de energiemarkten.

‘Groente en bloemen zullen duurder worden’

Een ding is makkelijk uit te leggen: dat groente en bloemen hiermee veel duurder zullen worden. Prima insteek, want logisch voor zelfs de grootste leek. En wie schaarste aankondigt, die zet de markt alvast op scherp. Gezien de volstrekt geloofwaardige argumenten voor zo’n aankondiging, zullen afnemers dat wel serieus móéten nemen. Mag de glastuinder toch nog hopen op een voordeel.