De glastuinbouw vraagt €10 miljoen steun voor pilot- en verkenningsstrajecten met waterstof, vooral in gebieden met weinig warmte-aanbod.
Dat blijkt uit het bidboek (projectvoorstel) H2-impuls in de glastuinbouw van Topsector Tuinbouw&Uitgangsmateriaal. Daarin vraagt de sector aan de overheid financiële ondersteuning van €10 miljoen voor acht tot tien waterstofprojecten. Deze zijn belangrijk voor versnelling van de waterstofteelt in Nederland. Dat is nodig om versnelling te krijgen, stelt boegbeeld van Topsector Tuinbouw & Uitgangsmateriaal Jaap Bond.
Ook in het Nationaal Waterstof Programma (NWP) staat dat het belangrijk is om waterstofpilots in de glastuinbouw beter te ondersteunen. De pilots waarvoor nu steun is aangevraagd, moeten bijdragen aan het wegnemen van beleidsmatige, technische en organisatorische knelpunten voor de toepassing van waterstof in de glastuinbouw, zo staat in het programma.
Over vijf jaar gas geven met waterstof glastuinbouw
De glastuinbouw realiseert zich de risico’s van het niet aansluiten op de waterstofeconomie. Dan krimpt de sector en mist deze de kans op verdere vergroening. De glastuinbouw wil ook zelf achter het stuur zitten. De buiten de sector ontwikkelde oplossingen bieden geen soelaas voor de specifieke behoefte van regionale glastuinbouwclusters, stelt Bond.
De glastuinbouw wil een programma realiseren dat zoveel kennis genereert rond de opbouw van waterstofclusters dat de uitrol van waterstof daarna een vlucht neemt. Over vijf jaar wil de sector vol gas geven met waterstofteelt. Waterstof kan in 2040 een derde leveren van de duurzame warmte en daarmee 1 Mton aan CO2-uitstoot voorkomen.
Plannen waterstof in Limburg, Erica, Someren
Maar voor veel glastuinbouwgebieden is waterstof een noodzakelijke energievorm om te overleven, bijvoorbeeld door het ontbreken van aardwarmtekansen in het gebied. In het Limburgse glastuinbouwgebied Californië werken de Brabantse gemeente Horst aan de Maas, telers, Enexis en Trade Port Noord, Drenthe (Erica) aan een waterstofproject om energie te bufferen. Het gaat daar om productie van waterstof, blijkt uit het bidboek. In Vlissingen is teeltbedrijf Seasun betrokken in een samenwerking met AAB Maasdijk en Zeeland refineries. Doel is ook warmte te benutten in lokale tuinbouw en CO2 van chemische industrie.
Samenwerking met waterstoffabriek Shell
Ook in Erica (Drenthe) en Asten-Someren (Brabant) zijn projecten opgetuigd rond waterstof, maar ook in Westland. In Asten-Someren is steun nodig om scenario’s uit te werken voor energievoorziening van de glastuinbouw en een pilot uit te voeren met waterstof. In Erica willen telers met NAM, energieleverancier GETEC en Shell werken aan een verkenningsprogramma rond restwarmte van GETEC en een beoogde waterstoffabriek van Shell. De verkenning moet inzicht geven in het traject en de kosten van een warmteleiding tussen tuinbouw en industrie. Daarnaast wordt de mogelijkheid onderzocht om een CO2-leiding aan te leggen.
Veel potentie waterstof glastuinbouw
Het NWP-rapport heeft een positieve toon over kansen voor waterstof in glastuinbouw. “Er is veel potentie en bereidheid om vanuit de glastuinbouw bij te dragen aan de energietransitie”, zo staat te lezen in het Nationaal Waterstof Programma. De glastuinbouw ziet kansen in productie en het gebruik van waterstof en door het in balans brengen van vraag en aanbod van energie en energiedragers. Waterstof maakt opslag van energie beter mogelijk, is de verwachting.
Voor ondersteuning van pilots is de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) versterkt. Ook wordt onderzocht op welke manier bestaande regelingen, pilots en demonstratieprojecten beter kunnen worden ondersteund. Dit jaar heeft RVO al het loket waterstof@rvo.nl geopend. Daar kunnen regionale waterstofprojecten zich melden met vragen over subsidiëring, vergunningen, veiligheid en ondersteuning bij innovaties.
Rijk stelt doelen voor vraag en aanbod waterstof
De waterstoftransitie moet snel plaatsvinden met een grote rol voor de overheid. Zo stelt het Rijk nationale waterstofdoelen voor vraag en aanbod. Ook zorgt het Rijk voor een stevige opschaling, waaronder infrastructuur. Daarbij is het belangrijk dat waterstof van hernieuwbare energie gemaakt wordt, zoals windmolens op zee. Dat kan met een certificaat worden aangetoond, bij bijvoorbeeld import. Nederland wil op deze energiemarkt een belangrijke positie innemen.
Lees ook: Hoogleraar: ‘De energietransitie heeft last van groeipijnen’
Lees meer over het thema energie via GFactueel.nl/energie/