Door klimaatplannen van het kabinet om glastuinbouw toch op te nemen in het CO2-handelssysteem ETS2 en de groen gas bijmengverplichting komt de energietransitie op achterstand. Glastuinbouw Nederland denkt erover na om uit het glastuinbouwconvenant te stappen, als deze plannen doorgaan.
De kogel is door de kerk. De klimaatplannen zijn toegelicht door minister Sophie Hermans. Per 2027 voelt de glastuinbouw het effect van weer nieuwe maatregelen die de sector zelf onnodig, schadelijk en complex vindt. Zo wordt de glastuinbouw verplicht groen gas uit mestvergisting toe te passen, een stikstofmaatregel voor de landbouw. Wel pas vanaf 2027 en met een 25% lagere verplichting.
Verder moet de glastuinbouw in het Europese heffingssysteem ETS2 gaan meedraaien. Daarvoor verdwijnt wel het CO2-heffingssysteem dat recent is afgesproken, maar waarvoor de Belastingdienst nog veel werk moet verrichten.
Uit convenant stappen
Als verdere compensatie stelt Hermans voor om € 200 miljoen extra te steken in betaalbare warmte en elektriciteit (en capaciteit) voor de glastuinbouw. Vòòr Prinsjesdag wil het ministerie met de sector deze afspraken uitwerken in een randvoorwaarden-pakket. Of dat een makkelijke onderhandeling wordt, is de vraag. Glastuinbouw Nederland heeft grote bezwaren tegen de maatregelen en doet al een waarschuwing vooraf. “Indien tegen Prinsjesdag onvoldoende aan de bezwaren tegemoet is gekomen, zal Glastuinbouw Nederland de meerwaarde van het convenant heroverwegen.”
De plannen zullen de energietransitie van de glastuinbouwbedrijven namelijk zwaar hinderen, stelt de glastuinbouwkoepel. Dat zit zo: “Projecten om groene energie op te wekken, op te slaan of te vervoeren zouden in de SDE++ te weinig budget krijgen om rendabel te blijven.” Bestaande duurzame energieprojecten, die met SDE++ steun werken, hoeven overigens niet rekening te houden met de nieuwe CO2-maatregelen. Anders zouden ook deze projecten minder steun ontvangen, erkent het ministerie in haar toelichting. Daarmee stelt het ministerie impliciet dat er een effect is op de nieuwe duurzame investeringen in de glastuinbouw.
Lastenverzwaring onnodig
De klimaatambities van de sector werden al geborgd door een jaarlijks toenemende CO2-heffing, stelt Glastuinbouw Nederland. “Sinds dit jaar kent de sector daarbovenop nog een fors hogere energiebelasting door de Wet fiscale klimaatmaatregelen. Het kabinet erkent dat dit voldoende prikkels zijn om te vergroenen, zoals Prinsjesdagonderzoek ook bevestigde. Ondanks dat ze niet nodig zijn om de klimaatambitie te realiseren, kiest het kabinet met ETS-2 en de bijmengverplichting voor nog hogere energielasten in de sector.”
Bovendien is de compensatie voor al deze maatregelen boterzacht, stelt Glastuinbouw Nederland. De Europese Unie moet daar toestemming voor geven. Juist die Europese Unie heeft aangekondigd dat haar beleid richting lastenverlichting verschuift. Daar blijkt niets van met deze Nederlandse maatregelen, stelt Glastuinbouw Nederland. Het zet Nederland bovendien op achterstand ten opzichte van andere landen.
